Πέμπτη 9 Ιουνίου 2016

Ουκ εά με καθεύδειν το των Θηβών όνειδος


Εχθές Τετάρτη, δεύτερη μέρα των εορταστικών εκδηλώσεων για τα εγκαίνια του νέου Μουσείου της Πόλεως των Θηβών, έλαβε χώρα βραδιά Όπερας με θέμα την επίδραση των μύθων και τραγωδιών στο λυρικό τραγούδι.
Ήταν μια εξαιρετική δουλειά. Συνδιοργάνωση του Δήμου και του Παντείου Πανεπιστημίου, με επιμέλεια της κυρίας Χαρίκλειας Τσοκανή, μουσικολόγου- διδάσκει Μουσική και Επικοινωνία στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του πανεπιστημίου και συγγραφέως του σπουδαίου δοκιμίου Η κραυγή της Μέδουσας, με καταγωγή από το Μελισσοχώρι της Θήβας.
Ερμήνευσαν άριες οι διακεκριμένοι καλλιτέχνες του είδους, Τζένη Δριβαλά, Κατερίνα Κουρή, Κασσάνδρα Δημοπούλου, Φίλιππος Μοδινός, υπό την συνοδεία του Δημήτρη Καραμανώλη, στο πιάνο, και του Motectum Vocal Ensemple με διευθυντή τον Γιάννη Βρυζάκη.
Φυσικά, όλους αυτούς τους καλλιτέχνες δεν τους ξέραμε όπως ξέρουμε την Ελένη Τσαλιγοπούλου αλλά ακριβώς επειδή ξέρουμε την Ελένη Τσαλιγοπούλου μπορέσαμε να εκτιμήσουμε την τέχνη τους, το ταλέντο τους, το κάλλος τους.
Ο “χώρος” του συνεδριακού κέντρου σχεδόν γέμισε, η ατμόσφαιρα ζεστάθηκε και όλα εξελίχθηκαν σε μια υπέροχη βραδιά...κρατήσαμε όλοι την ανάσα μας, κυριολεκτικά, για να εισπνεύσουν τα ώτα μας την ευρωπαϊκή αντίληψη για τα φώτα “μας”....σαν να συνάντησε, δηλαδή, η Ευρώπη...επιτέλους....τον αδελφό της τον Κάδμο, στον δικό μας τόπο, και να άρχισε να του λέει, με τον δικό της τρόπο, τα νέα που μάθαινε στην ξενιτεία, εκείνου και της πόλης που έκτισε για να ξεφύγει από τον καημό και την ντροπή επειδή την έχασε, νέα, παρθένα κι όμορφη, με αυτό τον ιταμό, για ανθρώπους και θεούς, τρόπο.
Η νύχτα προχώρησε, τα φώτα έσβησαν, οι καλλιτέχνες, οι συντελεστές, το κοινό, αποχώρησαν έχοντας μαζί τους σκέψεις πολλές και διάφορες. Ελπίζω ευχάριστες και μαχητικά ελπιδοφόρες....«το πεδίο του πολιτισμού είναι ο προνομιακός χώρος για να ανασυγκροτήσουμε την βαριά λαβωμένη πατρίδα μας»!
Εμένα, όμως, πέρα από το κάλλος και την ευγνωμοσύνη για εκείνους τους ανθρώπους, μου έμεινε και κάτι άλλο: Η ντροπή! Όλο το βράδυ δεν με άφησε να κοιμηθώ. Η ντροπή, που ολάκερη Θήβα, η αρχαία, η ένδοξη, η αλαζονική, η Θήβα των θεών και τω ηρώων, των μύθων και των τραγωδιών, μία από τις κύριες αιτίες του Πελοποννησιακού Πολέμου, μία από τις κύριες αιτίες της Ρωμαϊκής κατάκτησης, σκόλοψ στο μάτι του Μεγαλέξανδρου, ξακουστή στα πέρατα της μεσαιωνικής Ανατολής για τα μεταξωτά της, μήλον της έριδος των....ευρωπαϊκών στ(ρ)αυροφορικών καταλοίπων, Φράγκων, Καταλανών, Φλωρεντινών, αυτή η αιώνια πόλη των Θηβών, να μην έχει έναν χώρο, κατάλληλο αισθητικά και ακουστικά για να φιλοξενήσει μια ομάδα καλλιτεχνών και να ακούσει με ευλάβεια ό, τι έχουν να της πουν.
Δεν εννοώ όπερα. Δεν θεωρώ ότι η Ελλάδα χρειάζεται όπερες, στις πόλεις ανά την επικράτεια. Δεν “είμαι” του λυρικού τραγουδιού, άλλωστε. Εννοώ έναν χώρο επιβλητικό, λιτό, μεγαλοπρεπή και, κυρίως, κατάλληλο ακουστικά, για να μπορεί να ακούει ο λαός υψηλού επιπέδου παραστάσεις κάθε είδους! Όπως έχει,πχ, η Σύρος το θέατρο “Απόλλων”, θα μπορούσε να έχει η Θήβα το αντίστοιχό της.
Δεν είμαι της “καρέκλας του κουρέα” όπου ο θεατής σχεδόν ξαπλωτός και ξαπλωμένος-”όπως στον κουρέα που τον ξυρίζει”, λέει ο Μπρεχτ- απο-λαμβάνει την τέχνη που του “έρχεται” από τα πάνω. Είμαι των αμφιθεάτρων, όπου το κοινό στέργει στα δρώμενα, τα αγκαλιάζει, κύπτει τον αυχένα στους ήχους και στο φως εν μέσω της σιωπής και του σκότους.
Ναι λοιπόν, η Θήβα η επτάπυλη, οι Θήβες όπως θα ήταν πιο ωραία να λέμε, θα μπορούσε να είχε το δικό της στεγασμένο αμφιθέατρο. Με απλά μέσα, όπως η ελληνική μαστορική έχει διδάξει (κλικ), ακουστικά διαμορφωμένο, ευπρεπισμένο και φιλό-ξενο!
Και μην μου πει κανένας πως δεν υπάρχουν τα λεφτά και τα μέσα. Αν σκεφτείς ότι μια παιδική χαρά έχει προϋπολογισμό εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ και αυτός που την έχει φτιάξει έχει αναρτήσει πινακίδα και το αναγράφει χωρίς να ντρέπεται, τότε καταλαβαίνεις πού ήταν τα λεφτά, πού είναι και πού μπορούν να βρεθούν. Και για όσους πάντα ψάχνουν τις ευθύνες ως πρόσχημα για να μην βρουν τις λύσεις: Κάπου εκεί, πάντα κοντά στα λεφτά, βρίσκονται και οι ευθύνες.