Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2023

Τέλη 1943 – αρχές 1944: Οι “λαβόντες ζάχαριν”....

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής


Σε προηγούμενο κείμενό μας είχαμε παρουσιάσει την υπόθεση της διανομής ζάχαρης και το σχετικό... γραφειοκρατικό ντόμινο που προηγήθηκε.

Σήμερα θα παρουσιάσουμε, για πρώτη φορά, τεκμήρια για την κατανομή αυτής της ζάχαρης, στα χωριά αλλά και στους διαφόρους φορείς που “δικαιούντο” αυτό το “προνόμιο”.

Έχουμε ήδη σημειώσει, όμως, ότι δεν ήταν προνόμιο αλλά το στήσιμο της παγίδας. Μια εκτεταμένη απογραφή όλων εκείνων που θα μπορούσαν να απειλήσουν την κατοχική εξουσία αλλά και όλων εκείνων, που λόγω ακριβώς της εξάρτησής τους από το κράτος, μπορούσαν να στηρίξουν αυτή την εξουσία των κατοχικών δυνάμεων και των συνεργατών τους.


Πρώτο τεκμήριο είναι ένας κατάλογος συγκεντρωτικός για το ποιοι πήραν τελικά ζάχαρη.

Δεν έχει ημερομηνία και φαίνεται σαφώς ότι είναι πρόχειρος. Είναι χειρόγραφος και αφορά χωριά και διαφόρους φορείς και οργανισμούς της Θήβας.

Στη μια στήλη εμφανίζεται ο αύξων αριθμός και στη συνέχεια το όνομα του φορέα και οι ποσότητες που χορηγήθηκαν σε οκάδες. Σε κάποιες περιπτώσεις σημειώνεται το κλάσμα της χορήγησης.


Δεύτερο τεκμήριο είναι ένα απλό μπλοκάκι με τις διατακτικές του Επάρχου Θεμιστοκλή Μητρέλια (ανέλαβε από το καλοκαίρι του 1943 την Επαρχία με την συγκρότηση του Νομού Βοιωτίας). Είναι δλδ κάποιες από τις διαταγές χορήγησης των ποσοτήτων που αναλογούν. 

Στο μικρό αυτό φύλλο του μπλοκ αναγράφεται η ημερομηνία, ο πρόεδρος της κοινότητος (εκτός από το Σχηματάρι) ή ο εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπός του, η ποσότητα της ζάχαρης και η τιμή μονάδος (οκάδος). 

Σε μερικές περιπτώσεις όπως πχ τα Σκούρτα, η Πύλη, Στεφάνη, γίνεται και δεύτερη χορήγηση. Ίσως λόγω του πυρόπληκτου. Μια το χειμώνα και μία τον Απρίλιο. Λίγες ημέρες πριν τις μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσειςτων Γερμανών, μετά τη καταστροφή τωνΤαγματασφαλιτών στο Κλειδί, μετά τα διάφορα γεγονότα που απέτρεψαν την εγκατάσταση των Ταγμάτων και στην βοιωτική πλευρά του Ευβοϊκού και τις μέρες των παράνομων εκλογών για την εκλογή των Εθνοσυμβούλων της ΠΕΕΑ.

Εκεί μπορεί να δει κανείς και τη μεταβολή που συμβαίνει στους προέδρους των κοινοτήτων αλλά και στις τιμές της ζάχαρης. Τον Δεκέμβρη- Γενάρη η τιμή της οκάς ήταν 14.000 δρχ ενώ τον Απρίλιο έφτασε τις 20.000 δρχ.

Άγνωστο και γρίφος είναι μέχρι τώρα αν και πόσο αυτές οι ποσότητες έφτασαν στους δικαιούχους αρχηγούς των οικογενειών, δεδομένου ότι τα Δερβενοχώρια είχαν καεί, οι κάτοικοι είχαν διασκορπιστεί, κυρίως από την πλευρά της Αττικής, και, φυσικά, χρήματα δεν είχαν. 


Όλα τα τεκμήρια είναι από το φιλόξενα ΓΑΚ Φθιώτιδας.

Εκφράζουμε και από δω τις ευχαριστίες μας, τον σεβασμό και την εκτίμηση με την ευχή να τύχουν της αρμόζουσας στήριξης από το κράτος στο σημαντικό έργο που επιτελούν.