Σε προηγούμενη ανάρτηση μίλησα για τον μαθητή αλλά δεν μίλησα για τον δάσκαλο και μέντορά του.
Κι αν ο μαθητής ξεπέρασε τον δάσκαλο ο δάσκαλος παραμένει μεγάλος συγγραφέας.
Ποιος όμως, σήμερα, ξέρει τον Ιλία Έρενμπουργκ;
Ο Έρενμπουργκ δεν ήταν παιδί της Οκτωβριανής Επανάστασης, προσχώρησε στο πρώτο σοσιαλιστικό εγχείρημα εκ των υστέρων.
Ήταν ένας "κοσμοπολίτης" που έγινε διεθνιστής. Πατριώτης ήταν έτσι κι αλλιώς.
Με βαθιές γνώσεις για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και πολύ στενούς δεσμούς με το Παρίσι που έζησε χρόνια, ανέπτυξε φιλίες με όλους τους σύγχρονούς του μεγάλους καλλιτέχνες, του λόγου και της εικόνας.
Έζησε και σε άλλες πόλεις της Ευρώπης, αλλά φαίνεται ότι τον σημάδεψε η Ισπανία όπου έλαβε χώρα η "μεγάλη δοκιμή" για τον μεγάλο πόλεμο που ακολούθησε.
Πολεμικός ανταποκριτής και επιφυλλιδογράφος σαν τον μαθητή του, τον Βασίλη Γκρόσμαν, αναδείχτηκε σε έναν από τους πιο γνωστούς και πιο αγαπητούς συγγραφείς του Μεγάλου Πολέμου.
Ο στρατηγός Μπαγκραμιάν είπε ότι "η πένα του είναι πιο αποτελεσματική από το αυτόματο" και οι παρτιζάνοι του Κόκκινου Στρατού που δρούσαν στα μετόπισθεν των Γερμανών, αποφάσισαν κατ' εξαίρεσιν, να μη στρίβουν τσιγάρο με τα φύλλα που δημοσιεύουν κείμενα του Ιλία. Οι ελεύθεροι σκοπευτές τους αφιέρωναν τα "ατομικά τους ρεκόρ" και οι τακνίστες τον ανακήρυσσαν επίτιμο συμπολεμιστή τους.
Σήμερα, στην Ελλάδα που συμπολέμησε με τον Κόκκινο Στρατό [υπάρχει και η "Ελλάδα" που συμπολέμησε με τη Βέρμαχτ] ο Ιλία Έρενμπουργκ είναι άγνωστος και τα βιβλία του ξεχασμένα και δυσεύρετα!
Αυτή η Ελλάδα, της Αντίστασης και της αδιάλλακτης πάλης κατά του Φασισμού προσπαθεί να μάθει τι είναι Φασισμός ξεκινώντας από τις πολύ μακρινές απολήξεις του. Θ' αργήσει πολύ έτσι να φτάσει στη ουσία του, στην "καρδιά" του.
Είναι τόσο βαθιά νυχτωμένη η νεοαριστερά που και τούτο, το βιβλίο που σας παρουσιάζω μάλλον θα θεωρηθεί ότι φέρει "σεξιστικό" τίτλο και αναπαράγει την πατριαρχία.
Πρόκειται για μια συλλογή κειμένων που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και απευθύνονται στους λαούς της Ευρώπης και της Αμερικής.
Είναι ένα πολύτιμο ερευνητικό εργαλείο, όπου μπορεί να δει κανείς μέρα με τη μέρα την εξέλιξη των μεγάλων μαχών και τη γενικότερη πορεία του πολέμου. Να δει πόσο βασανιστικά αργά άνοιξε το δεύτερο μέτωπο και τι σήμαινε αυτό σε απώλειες ανθρώπινων ζωών, απώλειες πόρων και καταστροφές πόλεων και χωριών. Να συνειδητοποιήσει ποιος ήταν ο καταστροφέας του Φασισμού και νεκροθάφτης του.
Ιλία Έρενμπουργκ, Το χρονικό της αντρειοσύνης, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2002.
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής