Δευτέρα 3 Μαρτίου 2025

Εύβοια, ΕΠΟΝΙτισσες στον ΕΛΑΣ

 Ο καπετάνιος της 2ας Μεραρχίας, ήταν σφόδρα αντίθετος με τη δημιουργία γυναικείων ανταρτοομάδων στα τμήματα της Μεραρχίας του. Ο ίδιος το δηλώνει ευθαρσώς και, μάλιστα, αποκαλύπτει ότι, μία διέλυσε εν τη γενέσει της και τις άλλες πριν τη γένεση. 

Δεν ήταν βέβαια μισογύνης όπως τον κατηγόρησαν τότε. Κάθε άλλο. Άλλωστε αντάρτισσες είχε στις γραμμές του και απ' αυτές πρώτη πρώτη ήταν η Ασήμω του Θεοχάρη. 

Άλλη ήταν η "Τσολού", η γυναίκα δηλ. του "Τσολιά", ενός Αθηναίου αγωνιστή που κατέφθασε στα Δερβανοχώρια, για να ενταχθεί στον ΕΛΑΣ, ντυμένος με τις φουστανέλες. Έκτοτε, οι αντάρτες αποκαλούσαν εκείνον "Τσολιά" και τη γυναίκα του "Τσολού". 

Η... ένσταση του Ορέστη στην οδηγία του "κέντρου" για την δημιουργία γυναικείων μαχητικών ομάδων είχε να κάνει 

α) με την ευαισθησία που έδειχνε στα ήθη των κοινοτήτων της περιοχής του και δη τα αρβανίτικα ήθη. Οι αρβανίτες είχαν ψηλά τις γυναίκες τους και δεν είδε κανείς ποτέ να πάει κάποιος καβάλα στο ζω και η γυναίκα πεζή και φορτωμένη. Ωστόσο δεν έβλεπαν με καλό μάτι ένα τέτοιο μέτρο και, βέβαια, η αντίδραση δεν θα το άφηνε "να πέσει κάτω". Ήθελε να αποφύγει τέτοιες προστριβές, λοιπόν, ο καπετάνιος και τέτοιες "κακοτοπιές". Και ίσως ακριβώς σ' αυτή την ευαισθησία να οφείλονται και οι παροτρύνσεις του προς τον Θεοχάρη να παντρευτεί την Ασήμω με παπά και με στεφάνι. 

β) με το πρακτικώς αδύνατον να προσφέρει μια τέτοια ομάδα κάτι ουσιαστικό στο πεδίο της μάχης. Μιας μάχης που ήταν διαρκής, ιδιαίτερα σκληρή στις περιοχές της Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας, όπου η κίνηση ήταν διαρκής, οι κίνδυνοι μεγάλοι και η επιβίωση και το αξιόμαχο εξαρτιόνταν από την ταχύτητα, την ευελιξία, την αποφασιστικότητα. Ακόμα και άντρες, μη μαθημένοι στη ζωή της υπαίθρου, ήταν δύσκολο να τα βγάλουν πέρα και αναφέρει σχετικά παραδείγματα. Αντιθέτως, τόσο η Ασήμω όσο και η "Τσολού" είχαν στη πράξη αποδείξει την ικανότητά τους να ανταπεξέρχονται στις περιστάσεις.

Σήμερα θα δώσουμε κάποια στοιχεία για την γυναικεία ομάδα του ΕΛΑΣ της Εύβοιας, η οποία τελικά, συγκροτείται περί τα τέλη του αγώνα, έναν σχεδόν μήνα πριν την απελευθέρωση της Χαλκίδας. Θυμίζω ότι οι Γερμανοί απαγκιστρώνονται στις 16/10 και οι Ταγματασφαλίτες παραδίδονται στον ΕΛΑΣ που μπαίνει στην πόλη στις 23/10. 

Εκάμθη δηλαδή, ο καπετάνιος, τελικά και επέτρεψε την συγκρότηση τέτοιων ομάδων όταν πια ο αγώνας είχε πάρει να γέρνει προς το τέλος του, οι μάχες έχουν σταματήσει και μόνο οι οπισθοφυλακές των Γερμανών έμεναν για να αποσυρθούν κι αυτές οσονούπω. 

Στο φύλλο αριθ. 13 της 23 Σεπτεμβρίου 1944 της εφημερίδας Ενωμένα Νειάτα, βρίσκουμε την αναγγελία της συγκρότησης εκείνου το γυναικείου τμήματος. 

Και σε ένα άλλο φύλλο χαρτί, μεταγενέστερο, θα βρούμε και τα ονόματα των κοριτσιών που συγκρότησαν εκείνη την ομάδα, όπως και τα ψευδώνυμά τους (όποια υπήρχαν) και τα χωριά από τα οποία κατάγονται. 

Πρόκειται για 28 ονόματα προερχόμενα από τη βόρεια Εύβοια με τη Λίμνη και τις Ροβιές να δεσπόζουν σε συμμετοχή. 








Κυκλοφορεί ήδη ο 1ος τόμος και σύντομα ο 2ος
















Δημοφιλείς αναρτήσεις

Αρχειοθήκη ιστολογίου