ΣΑΣ ΓΝΩΡΙΣΑΜΕ

“Εκδικητής”, εφημερίδα της V Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ, αρ φύλλου 9, 11 Δεκεμβρίου 1943

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Όπως έχουμε αναλύσει διεξοδικώς στα κείμενα για τη σημασία της Μάχης της Πύλης Δερβενοχωρίων, από τον Οκτώβριο του 1943 και μετά, η κατάσταση αλλάζει ραγδαία. Και οι Γερμανοί αλλά και οι Άγγλοι έχουν κάθε συμφέρον να εξωθήσουν τον ελληνικό λαό στον εμφύλιο. 

Το 34ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ, λόγω της θέσης του στην Αττική, τη Βοιωτία και την Εύβοια, βρίσκεται πάνω στις κινήσεις των καταχθόνιων δυνάμεων. 

Τέτοια περίπτωση είναι ο Ντον Σκοτ, ο Άγγλος λοχαγός που φόρεσε τη στολή του και κατέβηκε στην Αθήνα, τον Νοέμβριο, σαν κύριος, εκθέτοντας μάλιστα θανάσιμα τον ηρωικό Χασιώτη σύνδεσμο του ΕΛΑΣ, τον Γιώργη Μαρούγκα, που τον συνόδευε. 

Ο Ορέστης έχοντας από πρώτο χέρι πληροφορίες για τη δράση του Ντον Σκότ, για τη σύσκεψη που έγινε στα βόρεια προάστια, με Γερμανούς, Εδεσίτες και άλλα λουλούδια της πατριδοκαπηλείας της εποχής εκείνης, γράφει εκτενώς και αποκαλύπτει τα σχέδια αυτά στην "Απογευματινή" του 1958. 

Στα πλαίσια αυτής ακριβώς της αφήγησης πρέπει να διαβαστεί και το εν λόγω κείμενο του "Εκδικητή". 

Ύστερ' απ' την εξόντωση του ΕΔΕΣ, χιτλερικοί και συνεργάτες τους λύσαξαν.

Λύσαξαν γιατί έχασαν ένα δυνατό όπλο που είχαν και το χρησιμοποιούσανε και σαν όργανο για διχτατορική επιβολή ή άλλη χρησιμοποίηση.

Για την πλήρη όμως επιτυχία των σκοπών τους έπρεπε να λείψει ο ΕΛΑΣ, έπρεπε ν' αφοπλισθεί ο λαός μας. Έτσι, με τον τον λαό αφοπλισμένο, με τον λαό χωρίς καθοδήγηση θα πετύχαιναν. Μα έκαναν κακούς υπολογισμούς. Ο ΕΛΑΣ από τη συνδυασμένη επίθεση ΕΔΕΣ-Γερμανών βγήκε νικητής, πιο γιγαντωμένος, και με τους Συμμάχους μας συνεχίζει για να δώσει στο χιτλεροφασισμό το τελικό χτύπημα που θα σημάνει την πλήρη εξόντωσή του εσωτερικά και εξωτερικά.

Ο ΕΛΑΣ μας εκφράζοντας την ελληνική πραγματικότητα βρίσκεται σήμερα σωστός σύμμαχος των Συμμάχων μας και φρουρός του λαού μας για την κατοχύρωση του δικαιώματός του στον τρόπο της διοίκησής του και των σχέσεών του με άλλα έθνη.

Μα ο εχθρός δεν αφήνει το παιγνίδι του. Αδύνατος αυτός στρατιωτικά να κρατήσει τους κατεχόμενους λαούς, επιδιώκει να τους διχάσει και αν τους αιματοκυλήσει με τα ίδια τους τα χέρια.

Στην επιδίωξη των σατανικών του σχεδίων χρησιμοποιεί άτιμους-συχαμερούς προδότες. Έχασε τον προδότη ΕΔΕΣ. Δυναμικά δεν του μένουν άλλα τμήματα παρά μόνο τα κρατικά όργανα και ο ΕΔΕΣ της πρωτεύουσας. Μα αυτοί, πατενταρισμένοι προδότες, δεν μπορούν να πετύχουν στην αποστολή αυτή.

Κλασικός όρος για την επιτυχία της αποστολής κάθε προδότη, κάθε χαφιέ είναι να μη αποκαλυφθεί σαν τέτιος. Κι αυτό προσπαθεί να πετύχει ο Χίτλερ σήμερα. Να απαλλάξει τους συνεργάτες του απ΄ την κατηγορία της προδοσίας και να τους εμφανίσει σαν διαφωνούντες στον τρόπο διεξαγωγής του αγώνα και στις επιδιώξεις του.

Τσολιάδες, χωροφυλακή, πυροσβέστες, ΕΔΕΣ και Σία, πρέπει να χτυπήσουν το αγωνιζόμενο έθνος. Αυτή την εντολή δίνει ο Σίμαναν. Έτσι διατάσσει ο Χίτλερ. Μα για να χτυπήσουν το αγωνιζόμενο έθνος ο μόνος τρόπος είναι να χτυπήσουν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και λυσασμένα το χτυπούν. Χτυπούν λυσασμένα οι προδότες, οι χασικλήδες πραιτωριανοί, τα ομοφυλόφιλα συχαμερά βδελύγματα του Ταβουλάρη, τους τραυματίες μας, τα ζωντανά σύμβολα του ηρωισμού του έθνους χτυπάνε, με τον τρόπο που είπαμε. Εμφανίζονται με εθνικό ένδυμα, σαν διαφωνούντες τάχα.

Φουστανέλα-τσαρούχι-αξιωματικοί με στολή, όλα αυτά βγήκαν στο παλκοσένικο για να συγκινηθεί το κοινό, να παραπλανηθεί βλέποντας ορισμένα σύμβολα.

Μα κ' εδώ ο εχθρός θα χάσει` θα χάσει τελεσίδικα. Ο Ελληνικός λαός, όλο το αγωνιζόμενο έθνος, φτύνει κατάμουτρα όλους αυτούς από τον ΕΔΕΣ μέχρι την κυβέρνηση, από τον Γλύξμπουργκ μέχρι τους πραιτωριανούς και τους φωνάζει: Σ α ς γ νω ρ ί σ α μ ε, τίποτα δεν μπορεί να βγάλει από πάνω σας το στίγμα του προδότη.

Ο λαός μας στους επί δυόμισι χρόνια σκληρούς αγώνες του ξεχώρισε, βρήκε τους πραγματικούς αρχηγούς.

Περισσότερο από κάθε άλλη φορά ο Ελληνικός λαός βλέπει ξεκάθαρα την προδοσία όλων αυτών που σκοτεινά, καταχθόνια επιδιώκουν τη συνέχιση της σκλαβιάς του και την εξαφάνισή του σαν έθνος.

Ας συνέλθουν και την τελευταία ακόμα στιγμή μερικοί παραπλανημένοι.

Το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ -σημερινή ελληνική πραγματικότητα- καμιά συκοφαντία, καμιά ραδιουργία, καμιά βρωμιά δε μπορεί να λεκιάσει ούτε να σταματήσει την πορεία του για την πραγματοποίηση των σκοπών του, σκοπών που δεν είναι άλλοι παρά η πραγματοποίηση των πόθων και της λαχτάρας του λαού μας, έχει μαζί του σήμερα την απόλυτη πλειοψηφία του έθνους και σίγουρα και σταθερά τραβάει στην πραγματοποίηση των σκοπών που επιδιώκει ο μεγάλος απελευθερωτικός πόλεμος και που διακήρυξαν οι μεγάλοι μας Σύμμαχοι.

Ο ΕΛΑΣ καταγγέλλει στο λαό συνεργάτες των Γερμανών και μαυραγορίτες

Η προμετωπίδα του "Εκδικητή" της 7ης Σεπτεμβρίου 1943, αρ. φύλλου 3, τιμή δρχ 200
[Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας-ΑΣΚΙ]

[“Εκδικητής”, εφημερίδα της V Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας – Εύβοιας, αρ. Φύλ. 3, 7 Σεπτεμβρίου 1943]

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Αρχές Σεπτεμβρίου του '43, δύο μεγάλα γεγονότα του καλοκαιριού, με τις συνέπειές τους, καθορίζουν την κατάσταση στη σκλαβωμένη πατρίδα.

Πρώτα, η φοβερή σε ένταση και μέγεθος μάχη του Κουρσκ, όπου η γερμανική πολεμική μηχανή χάνει οριστικά τη στρατηγική πρωτοβουλία. Και μετά η απόβαση των Συμμάχων στη Σικελία, η κατάρρευση του Μουσολίνι και η συνακόλουθη, μέσα σε δύο μήνες, συνθηκολόγηση της Ιταλίας.

Το κατοχικό καθεστώς έχει καταρρεύσει, όσον αναφορά τους Ιταλούς, έχει αποδιοργανωθεί και οι Γερμανοί προσπαθούν, μέσα στα συντρίμμια και το αίμα του Κουρσκ, να ανασυγκροτηθούν και να κλείσουν τα κενά, εν μέρει όμως “ανακουφισμένοι”, αφού η απόβαση των Συμμάχων δεν έγινε τελικά στην Ελλάδα, όπως φοβόντουσαν από την άνοιξη του '43, αλλά στη Σικελία.

Στους Έλληνες τα γεγονότα επιδρούν κυρίως θετικά, αναθαρρεύουν, ελπίζουν και αγκαλιάζουν ολόψυχα το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Καθήκοντα μοιράζονται σε όλο τον λαό από τον ίδιο το λαό, ήγουν το αυτεξούσιο, το εθελότρεπτο και το πρωτεύθυνό του “ένστικτο”! Ως και τα μικρά παιδιά, φυλάνε τσίλιες, μεταφέρουν μηνύματα, ρίχνουν προκηρύξεις. (Όπως εκείνες που ρίξανε στο αυτοκίνητο του υπολοχαγού διοικητή του αεροδρομίου της Τανάγρας που τον συναντήσαμε κι σ' άλλες περιπέτειες)*. 

Τα πάντα αλλάζουν! Μέχρι σημείου υπερβολής. Κάποιοι πιστεύουν στη γρήγορη απελευθέρωση, στην εκκένωση της Ελλάδας από τους Γερμανούς. Κάνουν λάθος. Το θηρίο έχει πληγωθεί βαριά αλλά θα χρειαστούν ακόμη, σχεδόν δύο χρόνια σκληρού και ολοκληρωτικού πολέμου για να ηττηθεί οριστικά και να εξαλειφθεί από τον χάρτη.

Η αυταπάτη της γρήγορης απελευθέρωσης επηρεάζει και τμήματα της αντίστασης. Οι ευσεβείς πόθοι εκλαμβάνονται ως πολιτικές και στρατιωτικές αναλύσεις.

Όσοι όμως μελετούν καλά την κατάσταση των αντιμαχομένων και γνωρίζουν τις τεράστιες δυνάμεις που συγκρούονται προετοιμάζονται για την τελική φάση της αναμέτρησης που η ιστορία έχει δείξει ότι είναι η πιο σκληρή και η πιο αιματηρή.

Στην κατηγορία των σωφρόνων αυτών ανήκουν και οι ηγεσίες του 34ου Συντάγματος, της 5ης Ταξιαρχίας και ειδικά ο φυσικός της καπετάνιος, ο Ορέστης.

Έτσι, βλέπουμε να αφιερώνει, σε ένα δισέλιδο του “Εκδικητή”, αρκετό χώρο για να καταγγείλει στον λαό και στις οργανώσεις τους συνεργάτες του κατακτητή που του εξασφαλίζουν τη βιολογική επιβίωση και τη στρατιωτική κυριαρχία. Οι μαυραγορίτες είναι, εκ των πραγμάτων, μέρος της επιμελητείας των στρατευμάτων κατοχής και οι συνεργάτες, μαζί με τους μαυραγορίτες, τμήματα της κατασκοπίας και του δικτύου συλλογής πληροφοριών των Γερμανών. Πρέπει λοιπόν να εξουδετερωθούν. Οι μεν να συλληφθούν, οι δε να μην μπορέσουν “ν' αγοράσουν” προϊόντα για την τροφοδοσία των κατακτητών. “Μη τους πουλάτε τα προϊόντα σας” είναι το σύνθημα, γιατί στην ουσία δεν πρόκειται για ισότιμη συναλλαγή (αγορά και πώληση) αλλά για επίταξη, λεηλασία και κλεψιά. Σεπτέμβριο του 1943, όταν το δισέλιδο του “Εκδικητή” τιμάται 200 δραχμές, το κρέας “αγοράζεται”, όταν δεν κατάσχεται, από τους μαυραγορίτες, 100 δραχμές την οκά.

Από αυτές όμως τις λίγες αράδες των “διαταγών” κατά των μαυραγοριτών και των κατασκόπων, προκύπτει κι ένα άλλο συμπέρασμα. Φαίνεται καθαρά πώς το οικονομικό συμφέρον των κοινωνικών ομάδων διαπλέκεται με το εθνικό συμφέρον. Φαίνεται ποιοι ωφελούνται από την Κατοχή και ποιοι ζημιώνονται. Αυτό που λέγεται “ταξικό συμφέρον” των τάξεων και των στρωμάτων του λαού, και αυτό που λέγεται “εθνικό συμφέρον” είναι στην ουσία τους το ίδιο πράγμα. Η εθνική απελευθέρωση θα σημάνει την οικονομική διάσωση του λαού που παράγει και δημιουργεί. Η παράταση της Κατοχής σημαίνει καταστροφή όλου του παραγωγικού ιστού της χώρας και των υποδομών του. Ενός ιστού που, τότε ακόμη, ήταν ζωντανός και μπορούσε να θρέψει τους ανθρώπους του. Η παράταση της Κατοχής σημαίνει περισσότερη αισχροκέρδεια από μια μικρή κοινωνική ομάδα που αναρριχάται για να κάνει ρεσάλτο, ακόμη και στην παλαιά ανεμική αστική τάξη. Απελευθέρωση σημαίνει, τη συντριβεί του μηχανισμού αυτού της λεηλασίας και ξεκινάει, σαν νέο βλαστάρι, απ' τα απελευθερωμένα βουνά της χώρας, εκτείνεται δε έως την απελευθέρωση όλης της χώρας.

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΤΑΓΗ

Οι παρακάτω κρεοπώλες-ζωέμπ είναι προμηθευτές των καταχτητών και εκμεταλλεύονται αισχρά το λαό των πόλεων:

1. Νανόπουλος+
2. Ευσταθόπουλος
3. Αργείτης
4. Γάκης
5. Ποταμιάνος

Όλοι αυτοί αγοράζουν από τα σφαγεία όσα κρέατα έρχονται με άδειες του υπουργείου επισιτισμού για το κοινό και τα πουλούν στους Γερμανούς σε μεγάλες τιμές. Σ' αυτό οφείλεται η έλλειψη και κατά συνέπεια η ακρίβεια του κρέατος.

1. Αδελφοί Κυπαρισσόπουλοι, οδός Θεμιστοκλέους +
2. Γιάννης Μπαρδουνιώτης
3. Αδελφοί Σταυρουλάκη
4. Αδελφοί Μανιά
5. Αδελφ. Δίκου
6. Γιαννάτος
7. Πορφύρης
8. Παντελής Μακρής+
9. Σιγδίτσας και Αδάμου
10. Μαργέτης
11. Μπαλτάσης
12. Γ και Ν Βασάλος+
13. Παλιγγίνιδες

Οι από 1 μέχρι τον 7 αριθμό είναι προμηθευτές των  καταχτητών σε κρέατα μεταφερόμενα από τη Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία. Οι παρακάτω συνεργάζονται και προμηθεύουν στους καταχτητές. Οι σημειούμενοι με σταυρό είναι οι πιο αισχροί, κατάσχεσαν κατά καιρούς σφάγια απ΄την ύπαιθρο κι απ' τα σφαγεία με Γερμανούς κ' Ιταλούς χωρίς καμμία αποζημίωση ή με γελοίες τιμές, το πολύ 100 δρχ η οκά, και διέθεταν τα κατασχόμενα άλλα μεν στους Γερμανοϊταλούς με τιμές μαύρες, άλλα δε στη μαύρη.

Γιαυτό επαγορεύομεν την πώληση στους ανωτέρω και στους υπαλλήλους τους σφαγίων και καλούμεν όλους να εμποδίσουν τους ανωτέρω αισχρούς εκμεταλλευτές στη συνέχιση του έργου τους. Γιατί αν τα κρέατα αυτά δεν παραδίνονταν στους καταχτητές οι τιμές θα ήσαν κατά 15.000 τουλάχιστον φτηνότερες. Οι παραβάτες θα παραπέμπονται στα στρατοδικεία.

Για το 34 Σύνταγμα: ΟΡΕΣΤΗΣ

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ

1. Σαλμάς Τάκης, ετών 35, ανάστημα περίπου 1,75 μουστάκι ξανθό, έκανε στο παρελθόν το δημοσιογράφο, έκφυλος και θρασύς, κάτοικος Πειραιώς, οδός Μανούσου Κουνδούρου 5. Κατάγεται απ' την Αιτωλοακαρνανία. Επικίνδυνος πολύ, πράχτορας των Γερμανοϊταλών. Με άδειες διαρκείας ταξιδεύει ταχτικά μεταξύ Αιτωλοακαρνανίας-Αθηνών. Να συλληφθεί όπου κι αν βρεθεί.
2. Μιχάλης Σπήλιος, ταγματάρχης, διοικητής ταγμάτων ασφαλείας του Ράλλη. Στο κίνημα του 1935, σαν υπολοχαγός, μ' ένα τανκ σκότωσε κάμποσα παιδιά στο Τάγμα Ευζώνων Μακρυγιάννη. Η 4η Αυγούστου τον έκανε λοχαγό και τον έβαλε στη διοίκηση της Στρατ. Λέσχης Αθηνών. Έβγαζε ψεύτικα απολυτήρια στρατού σε λιποτάχτες. Είχε άλογα στον ιππόδρομο κ' έπαιζε πολλά λεφτά. Πηγαινοέρχεται στη Λαμία. Λέει πως είναι σύνδεσμος με συμμάχους. Συνεργάζεται με τους Ιταλούς που του δίνουν όπλα και τανκς με τον όρο να βοηθήσει του καραμπινιέρους που θα μείνουν τελευταίοι.

Σημείωση:

Τις προκηρύξεις τις έδωσε στα παιδιά ο Βασίλης Ι. Γεωργαντάς, αντάρτης του ΕΛΑΣ που πλησίασε στ' αλώνια "της Μένιας". Τα παιδιά τις έριξαν στο αυτοκίνητο του υπολοχαγού. Επειδή μια μικρή υπηρετριούλα που είχανε έμπαινε στο αυτοκίνητο και έκανε πως οδηγούσε, οι υποψίες έπεσαν σ' αυτή. Δεν είχε άλλες συνέπειες εκτός από ένα γερό μπερντάκι. 

Στα νέα καθήκοντα

Η πρώτη σελίδα του "Εκδικητή" της 7ης Σεπτεμβρίου 1943
[Από τα "Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας"-ΑΣΚΙ]

“Εκδικητής”, εφημερίδα  του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας- Εύβοιας, αρ. φυλ. 3, 7 Σεπτεμβρίου 1943]

Πρόκειται για το κύριο άρθρο του τρίτου φύλλου της εφημερίδας του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας, μια μέρα πριν την συνθηκολόγηση της Ιταλίας. 

Ο ΕΛΑΣ τότε αρχίζει να παίρνει μορφή τακτικού στρατού και οργανώνεται σε τάγματα, συντάγματα, ταξιαρχίες, μεραρχίες κλπ. 

Ο "Θανάσης Γαβριώτης" είναι ο Θανάσης Τσαρός, πολιτικός επίτροπος του υπαρχηγείου Αττικής που τώρα πια γίνεται το Ι τάγμα του 34ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, του θρυλικού "Αρβανίτικου Συντάγματος". 

Στην ηγεσία του Ι/34 βρίσκονται ήδη από τον Αύγουστο, στρατιωτικός διοικητής το Νικήτας (Γεώργιος Μπουτσίνης), καπετάνιος ο Θεοχάρης (Θεοχάρης Πολύχρονος) και πολιτικός επίτροπος ο Γαβριώτης (Θανάσης Τσαρός). 

Η Αττικοβοιωτία παρουσιάζει όψη ζώνης επιχειρήσεων. Ο ανταρτοπόλεμος των τμημάτων του ΕΛΑΣ αναπτύσσεται και εξελίσσεται με μια γοργότητα που ξεπερνά και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις. Το δείχνει ξεκάθαρα η μαχητική τους δράση που πήρε καταπληκτική έκταση, αποτελεσματικότητα και ένταση. Ο Κιθαιρώνας συναγωνίζεται στις βροντές τον Όλυμπο, η Κάζα στο μούγκρισμα τη Γκιώνα.

Στην ίδια ένταση και ορμή, στην ίδια αγριότητα γράφεται κάθε ηρωισμός και εποποιΐα των άλλων τμημάτων του ΕΛΑΣ, που κάτω από καλλίτερες συνθήκες πέτυχαν πριν από μας.

Οι πρόμαχοι της λευτεριάς και της τιμής του λαού μας άνοιξαν και δω, στις κορφές των βουνών, κρατήρες ηφαιστείων που θα ξεράσουν φωτιά στο κεφάλι του καταχτητή. Άνοιξαν και δω διάπλατα το φλάμπουρο της λευτεριάς για να διαλαλεί σ' όλο τον κόσμο την ακατάβλητη θέληση του λαού μας να παλαίψει με κάθε μέσο, με κάθε θυσία για την κατάχτηση των κυριαρχικών του δικαιωμάτων.

Η Κάζα, το Καπαρέλι, ο Αϊγιώργης, το Δίστομο δείχνουν ότι και δω ο αγώνας μας πέρασε πραγματικά

 ....[τρεις δυσανάγνωστες λέξεις].... και με γρήγορο και σύντονο ρυθμό τραβάει για την κατάχτηση των βασικών μας σκοπών που είναι το Πανελλήνιο ξεσήκωμα και συναγερμός, η Παλλαϊκή προετοιμασία για τη χαριστική βολή σε κείνους που θέλουν να ξαναγυρίσουν την ανθρωπότητα στη μεσαιωνική βαρβαρότητα.

Αν πάρουμε υπ' όψη μας τις ειδικές συνθήκες κάτω απ' τις οποίες παλεύουμε, στις αντίθετες για μας εδαφολογικές μορφές της περιοχής μας, τα μεγάλα προβλήματα που έχουμε να λύσουμε, η μεγάλη σημασία που έχει για τον εχθρό ο τομέας της περιοχής μας, θ' αναγνωρίσουμε ότι η δράση μας, ανεξάρτητα ακόμη κι από κάθε άλλη πλευρά, έρχεται στην πρώτη γραμμή των κατορθωμάτων του αγώνα μας.

Γιαυτό λυσούν οι φασίστες, απειλούν και δαγκώνονται` βλέπουν μπροστά τον ανοιγμένο τάφο τους και τρέμουν την ώρα του χαμού τους` τρέμουν την φοβερή εκδίκηση που σα φοβερός βραχνάς τους κάθισε στα στήθια` αισθάνονται το θανατερό βόλι να πέρνει το δρόμο της καρδιάς.

Πιασμένοι στο δοκάνι ξεσχίζουν τις σάρκες τους, μη μπορώντας να κάνουν τίποτ' άλλο.

Η δράση μας μέσα στην καρδιά τους, μέσα στα αεροδρόμια και τους καταυλισμούς τους, μέσα στις ζωτικές γι' αυτούς αρτηρίες, είναι κατορθώματα για τα οποία πρέπει να είναι περήφανοι εκείνοι που τα πέτυχαν, πρέπει να είναι βέβαιοι ότι γράψανε λαμπρές σελίδες στην ιστορία της λεφτεριάς μας.

Μα αν οι νίκες κ' οι επιτυχίες μας μάς δίνουν το δικαίωμα να καυχόμαστε και νάμαστε περήφανοι μάς βάζουν σύγχρονα τα νέας μας καθήκοντα, τις νέες μας υποχρεώσει που πρέπει ν' απαντήσουμε.

Ούτε για ένα λεπτό, ούτε για μια στιγμή δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι κάθε δράση, κάθε επιτυχία και κάθε νίκη μας δεν πρέπει να είναι είναι τίποτ' άλλο παρά ένα προηγούμενο για καθήκοντα και υποχρεώσεις. Δεν πρέπει να τις βλέπουμε παρά σαν απαρχή, σαν αφετηρία για νέο ξεκίνημα, για νέες νίκες, για νέες καταχτήσεις. Και δεν θα το πετύχουμε αυτό παρά παλέβοντας σκληρά. Δεν τελείωσε ακόμα το έργο μας, κι αυτό το ξέρουμε. Γιαυτό δεν θα επαναπαυθούμε ποτέ στις δάφνες μας, δεν θα ικανοποιηθούμε ποτέ απ' τις επιτυχίες και τις νίκες μας παρά μονάχα όταν ο φασισμός εξοντωθεί και ο λαός μας που στενάζεει κάτω απ' τη σκλαβιά γίνει πραγματικά λεύτερος. Αυτό το νιώθουμε βαθιά σαν επιταχτική εντολή του λαού μας, σα σκοπό της ύπαρξής μας.

Κ' η Κάζα δεν μας δίνει κανένα άλλο δικαίωμα παρά μονάχα να υποσχεθούμε, και το υποσχόμαστε γιατί το πιστεύουμε σύψυχα, πως θ' απαντήσουμε στα νέα μας καθήκοντα. Υποσχόμαστε πως σύντομα θα θέσουμε στη διάθεση του λαού μας την τύχη όλων των βεβήλων της χώρας μας που δείχνουν την ανδρεία τους καίγοντας και ρημάζοντας τα χωριά μας, λεηλατόντας τις σοδιές μας, δολοφονόντας άναντρα αθώα αδέρφια μας. Υποσχόμαστε πως δεν θα περάσει πολύς καιρός που τα υπολείμματα των σιδερικών τους θα γίνουν συντρίμια πάνω στα ελληνικά βράχια. Ναι: το υποσχόμαστε στο λαό μας, στ' αδέρφια μας θύματα του αιμοβόρου φασισμού, σ' όλον τον κόσμο: οι φλόγες του Κιθαιρώνα φωτίζουν το δρόμο.

Οπλισμένοι με τ' αθάνατα όπλα της λευτεριάς, που τόσο ταιριάζουν στα παιδιά της Ελλάδας, περήφανοι για την αποστολή μας, ατράνταχτοι στη σταθερότητά μας, με βαθιά επίγνωση της ιστορικής μας αποστολής, βαδίζουμε στα νέα μας καθήκοντα για νέες μεγάλες και αποφασιστικές νίκες που είναι το διώξιμο του ξένου καταχτητή κ' η λαοκρατία στην Ελλάδα.

ΘΑΝ. ΓΑΒΡΙΩΤΗΣ

Νεκρολογία για τους τρεις εκτελεσμένους στη Σκάλα Ωρωπού 25 Φεβρουαρίου 1944 Β' έκδοση

"Εκδικητής", εφημερίδα της V Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας-Εύβοιας,  αρ. φύλλου 14, 10 Μαρτίου 1944

Μέσα στο τιτάνιο ιστορικό ξετύλιγμα της ανθρωπότητας, στη γιγάντια προσπάθεια του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, στη λιονταρίσια επαναστατική ορμή του λαού της Αττικής, στις 25 Φλεβάρη το απόγευμα πέσαν από τα δολοφονικά βόλια των γερμανοτσολιάδων σ' αγώνα ζηλευτό οι Νίκος Καραμιχάλης, Φίλιππας Τσακάλης και Ντίνος Θάνος στη Σκάλα Ωρωπού.

Τα κορμιά τους τα δώσαν -τάμα- στο Μεγάλο, στο Τίμιο, στ' αληθινό θυσιαστήριο του ξεσκλαβωμού του Ελληνικού λαού!

Στο στίβο του αγώνα πήραν κι αυτοί τη θέση της ηρωικής τριάδας στη φάλαγγα των δαφνοστεφανωμένων ημιθέων της ξεσπαθωμένης Αττικοβοιωτίας.

Οι πνοές τους στέκονται ακοίμητες στις σκοπιές που είναι στημένες στις πιο ψηλές κορφές της Πάρνηθας στεφανωμένες με στεφάνια γινομένα από τα λίγα χορτάρια που έχουν μείνει από τη μανία της ερήμωσης των γερμανοτσολιάδων και περιμένουν σε σύντομο χρονικό διάστημα την πραγματοποίηση των Εαμικών σκοπών, για να δώσουν πρώτοι από κει ψηλά το συναγερμό στο λαό της Αττικοβοιωτίας, για το γιορτασμό της Απελευθέρωσης.

Εάν ο χαμός τους σαΐτεψε βαθιά τις καρδιές των μανάδων τους, των συγγενών τους, ας ακούσουν τη γλυκιά μελωδία του μπάτη του Ευβοϊκού, που σιγανά και απαλά τους θυμίζει την ηρωική στάση και περιφρόνηση που τήρησαν την ώρα της εκτέλεσης μπρος τον θάνατο ζητοκραυγάζοντας «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ», και νάναι περήφανοι, σταματώντας του θρήνους και κοπετούς, διότι γίναν τα σπίτια τους γενιά ηρώων.

Οι ζέφυροι της Πάρνηθας σαλπίζουν στο λαό της Αττικοβοιωτίας τη δόξα των αθανάτων αυτών νεκρών και τον χαιρετίζουν χαρμόσυνα γιατί βγήκαν από τα σπλάχνα του τέτοιοι ημίθεοι που πέσαν στην αγκαλιά του καθήκοντος.

Ο Τυρταίος σας έδωσε τη φλόγα, ο Όμη-...

Σημείωση 1η: Το κείμενο σταματάει μέχρι να βρεθούν και οι επόμενες σελίδες της εφημερίδας.

Σημείωση 2η ώρα 6.00μμ: Ξεχωριστή ηθική ανταμοιβή για την προσπάθεια τούτης της ιστοσελίδας είναι η πληροφόρηση των οικογενειών των αγωνιστών, και ιδιαίτερα των νεκρών, για τη δράση τους. Δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες και μάλιστα με άμεση ανάδραση. Ευχαριστώ την κυρία Α. Καραμιχάλη για την παραχώρηση της φωτογραφίας του θείου της.

Νίκος Καραμιχάλης, Βουρλά 1916 - Σκάλα Ωρωπού 1944
ετών 28 

Η αυτοδιοίκηση

 «Εκδικητής», Εφημερίδα της V Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας- Εύβοιας, αριθ. 14, 10 Μαρτίου 1944

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Ένα πολύ επίκαιρο κείμενο μιας και είμαστε μπροστά στις εκλογές της "αυτοδιοίκησης".

Οι κατακτητές φύγανε, το όραμα όμως του ΕΑΜ -που είναι και αξία και παράδοση, ελληνική και αρχαιότατη- για αυτοδιοίκηση του κυρίαρχου λαού παραμένει... όραμα!

Πέρα από την φαυλοκρατία "μικράς κλίμακος" -η οποία είναι εκ των ων ουκ άνευ και ορατή δια γυμνού οφθαλμού άμα τη εμφανίσει των εκλογών, όπου οι ίδιοι μεταξύ τους αλληλοκαταγγέλλονται, μέχρι ν' ανοίξει η κάλπη και να βγει το αποτέλεσμα- καμία αυτο-διοίκηση του κυρίαρχου λαού δεν φαίνεται πουθενά! 

Δείτε όμως εδώ, αρχές του '44, μέσα στην πιο σκληρή φάση της Κατοχής, πώς ο αρθρογράφος νηφάλια συμβουλεύει το λαό, ένοπλο και μη, για την αξία της αυτοδιοίκησης του κυρίαρχου λαού. Πώς βάζει τα πράγματα στην ιστορική τους σειρά και πώς εξηγεί την εξέλιξή τους. Πώς αποδοκιμάζει τις όποιες παρεμβάσεις του ΕΛΑΣ στις υποθέσεις του λαού και πώς εδραιώνει την πεποίθηση ότι ο ΕΛΑΣ είναι για να πολεμάει και ο λαός για να κυβερνάει.... «Ο καθένας στο ρόλο του λοιπόν. Οι αντάρτες στον πόλεμο κατά του καταχτητή. Ο λαός κυρίαρχος στο σπίτι του».

Ένα εξαίρετο κείμενο, με σαφήνεια, ωραίο ύφος και απλή δημοτική γλώσσα...

***

[Όταν πρωτοβγήκανε οι αντάρτες του ΕΛΑΣ στο βουνό, είναι γνωστή η κατάσταση που υπήρχε στην ύπαιθρο. Καραμπινιέροι και χωροφύλακες, χέρι-χέρι, μαζί μ' ένα πλήθος παράσιτα, είχαν πέσει πάνω στην αγροτιά και ρούφαγαν αχόρταγα ιδρώτα και αίμα. Από κοντά και διάφορα κακοποιά στοιχεία, αλώνιζαν κι αυτά με τη σειρά τους, αρπάζοντας ό,τι υπόλοιπα άφιναν οι επίσημοι με στολή λωποδύτες. 

Έτσι πρωταρχικό καθήκον για τις πρώτες ένοπλες δυνάμεις του ΕΑΜ, ήτανε το ξεκαθάρισμα της υπαίθρου από όλα τα στοιχεία της καταστροφής και του πλιάτσικου, είτε βγάζανε την ισχύ τους αυτή απ' την κάλπικη κυβέρνηση της Αθήνας, είτε από την κατσικοκλέφτικη παράδοση του αμαρτωλού παλιού καιρού.

Και σαν συνέπεια αυτής της δράσης ήτανε το ότι οι αντάρτες καταπιαστήκανε με το λύσιμο των διαφορών και υποθέσεων του λαού, μια που αμέσως μετά το διώξιμο όλων των οργάνων της χιτλερόδουλης κυβέρνησης Αθηνών, δεν υπήρχε κανένα διοικητικό όργανο στα χωριά.

Ο αγώνας όμως του ΕΛΑΣ δεν απέβλεπε σ' αυτό. Μαζί με το διώξιμο του καταχτητή απ' την πατρίδα, άλλος βασικός σκοπός του ΕΑΜ είναι η εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας.

Θα είμαστε λοιπόν ανακόλουθοι στις αρχές μας, αν περιμέναμε συνέχεια να λύνουν τις υποθέσεις του κόσμου οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Μα αυτό δεν μπήκε στη σκέψη κανενός.

Αμέσως μετά την πρώτη φάση του αγώνα, μετά το ξεπέρασμα των πρώτων αδυναμιών, ο λαός κάτω από την καθοδήγηση του ΕΑΜ πήρε στα χέρια του την εξουσία και σιγά-σιγά στην αρχή, ορμητικά αργότερα, εμφανίστηκαν σε κάθε χωριό τα όργανα της λαϊκής κυριαρχίας, βγαλμένα απ' την ίδια την ανεπηρέαστη εκλογή του λαού.

Αυτές οι λαϊκές επιτροπές με τις υποεπιτροπές τους για τις διάφορες ειδικές αρμοδιότητες είναι η εκπροσώπηση της κυριαρχίας του λαού. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να τις υποκαταστήσει και πολύ περισσότερο οι δυνάμεις του ενεργού ΕΛΑΣ. Βέβαια η παράδοση της πρώτης δράσης του αντάρτικου δημιούργησε ένα κακό προηγούμενο κ' έτσι βλέπουμε πολλές φορές παρεμβάσεις αντάρτικου τμήματος σε ζητήματα που δεν είναι αρμόδια. Ακόμα βλέπουμε πολλές φορές και τις ίδιες της λαϊκές επιτροπές, από αδυναμία τους να δώσουν λύση σε ορισμένα δύσκολα ζητήματα, να γυρεύουν την επέμβαση του ΕΛΑΣ.

Και στη μια και στην άλλη περίπτωση γίνεται ζημιά στον αγώνα. Μα τα λάθη των επιτροπών; Θα ρωτήσει κανείς. Μια είναι η απάντηση: Απ' αυτά τα λάθη θα πλουτίσουμε την πείρα μας. Και ας μην ξεχνούμε καθόλου και ποτέ, πως αυτά τα λάθη που γίνονται κάτω από τις τόσο δύσκολες σημερινές συνθήκες, που δημιουργεί η κατοχή των λυσσασμένων σκύλων του Χίτλερ, είναι μηδέν μπροστά στις αδικίες που γίνονταν στο παρελθόν όπου ο κάθε χωροφύλακας, δασοφύλακας, αγροφύλακας αλώνιζε τον τόπο, κι ο κάθε δικαστικός ή διοικητικός υπάλληλος έκοβε κ' έραβε χωρίς κανένα έλεγχο.

Όταν αύριο η λευτεριά στεριώσει στον τόπο μας, όταν θα είναι κακό όνειρο η κατοχή και τα χασαπόσκυλά της, τότε θα καρπίσει ολοκληρωτικά και αποτελεσματικά ο θεσμός της αυτοδιοίκησης και θα φανεί η αξία των αγώνων του ΕΑΜ για τη λαοκρατία. Για τούτο όμως χρειάζεται από τώρα να δώσουμε όλο το κύρος που χρειάζονται οι λαϊκές επιτροπές, και θα το δώσουμε αυτό το κύρος αν δεν παρεμβαίνουμε στο έργο τους καθόλου. Μέσα απ' την ανάγκη των πραγμάτων κι από τη συμπυκνωμένη λαϊκή πείρα βγαίνουν οι πιο σοφές λύσεις των πιο πολύπλοκων προβλημάτων. Ως τώρα έχουμε άπειρα παραδείγματα τέτοιων λύσεων, που κανένας σοφός νομικός δεν θάδινε καλύτερες.

Ο καθένας στο ρόλο του λοιπόν. Οι αντάρτες στον πόλεμο κατά του καταχτητή. Ο λαός κυρίαρχος στο σπίτι του.]

Ημερησία διαταγή της V Ταξιαρχίας ΕΛΑΣ, για τα χτυπήματα στο Βαθύ, στο Κλειδί & στον Ωρωπό

"Εκδικητής", φύλλο 14/10 Μαρτίου 1944

Ακριβώς 75 χρόνια μετά... 

Γιατί τα ζόμπι των ταγματασφαλιτών βγήκαν από τους τάφους τους και αμφισβητούν την ελληνικότητα και τον πατριωτισμό των Αριστερών.

Ημερησία διαταγή της Ταξιαρχίας

Τμήματα του Ι Τάγματος και της Διμοιρίας Διοικήσεως της Ταξιαρχίας δώσανε στις 18, 20 και 22 του μηνός ισχυρά χτυπήματα στον καταχτητή και στα ντόπια όργανά του:

Η τολμηρή ενέργεια λίγων επιλέκτων συναγωνιστών που με το Λοχαγό Αποστόλη απελευθέρωσε στο Βαθύ 27 θύματα του Εθνικού αγώνα και έφερε μπροστά στο στρατοδικείο τους δήμιούς τους.

Η θαρραλέα και ορμητική επίθεση των τμημάτων μας στο Κλειδί-Λιάτανη, με το Λοχαγό Αποστόλη πάλι, που βοηθημένα από σύσσωμο το λαό των χωριών αυτών, δώσανε στους Γερμανοτσολιάδες και τους Γερμανούς συνοδούς τους χτύπημα θανατηφόρο και αιματηρό, στέλνοντας 50 απ' αυτούς στον Άδη.

Η τολμηρή νυχτερινή επίθεση των τμημάτων μας της Ανατ. Αττικής στον Ωρωπό, που τάραξε και διάλυσε τις εκεί ραλλικές ορδές.

Δώσαμε στον κατακτητή και στα ντόπια προδοτικά όργανά του να καταλάβει πως παρ' όλες τις λυσσασμένες του προσπάθειες ο ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας παραμένει ισχυρός και ανέπαφος και θα δίνει συνέχεια χτυπήματα σε κάθε εισβολέα και κάθε προδότη ως τη μέρα της ολοκληρωτικής απελευθέρωσης της Πατρίδας.

Στο Λοχαγό Αποστόλη, τον Καπετάνιο Ηρακλή και όλους τους συναγωνιστές που πήρανε μέρος στις επιχειρήσεις Βαθιού, Λιάτανης και Ωρωπού, δίνουμε τα πιο θερμά και εγκάρδια συγχαρητήριά μας.

Στις μαχητικές ομάδες Λιάτανης, Κλειδιού και της ηρωικής Πύλης συγχαίρουμε ολόψυχα.

Τον συναγ. Γκιοζντέκο, οπλοπολυβολητή της Λιάτανης, επαινούμε για την ηρωική του δράση.

Και είμαστε περήφανοι γιατί στους αγώνες των ημερών αυτών, μας παραστάθηκε συναγωνιστικά όλος ο λαός της περιοχής με την τοπική Εαμική του Επιτροπή.

25 Φεβρουαρίου 1944

Για την Ταξιαρχία

ΟΡΕΣΤΗΣ

ΒΕΡΜΑΙΟΣ

Διαβάστε επίσης: 

Τα "Τάγματα ασφαλείας" εξορμούν στα Δερβενοχώρια- η νίλα στο Κλειδί 20 Φεβ 1944

Ο "Εκδικητής", τα πλιάτσικα των "τσολιάδων" σε Πύλη - Χλεμποτσάρι και η παραίτηση Τσουδερού

Ο "Εκδικητής", τα πλιάτσικα των "τσολιάδων" σε Πύλη - Χλεμποτσάρι και η παραίτηση Τσουδερού

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Όπως έχουμε γράψει κι άλλη φορά ο "Εκδικητής", εφημερίδα του ΕΛΑΣ ΑττικοΒοιωτίας, εκδίδεται αδιαλείπτως από τον Αύγουστο του 1943 έως και την διάλυση του ΕΛΑΣ τον Μάρτιο του 1945. 

Το κάθε φύλλο του είναι ένας "θησαυρός" πληροφοριών. Έτσι και το δισέλιδο φύλλο της 9ης Απριλίου 1944. 

Στην τελευταία του σελίδα διαβάζουμε:

1) Έκκληση για συμμετοχή στις εκλογές που θα διεξαχθούν παράνομα και κάτω από τη μύτη του κατακτητή στις 23 Απριλίου.

2) Σειρά επιθετικών ενεργειών του ΕΛΑΣ κατά των Γερμανών. Μεταξύ αυτών και επίθεση σε λόχο "γερμανοτσολιάδων" στα Μεσόγεια και ενέδρα κατά κλιμακίου αξιωματικών της γερμανικής αεροπορίας στον Άγιο Μερκούριο της Πάρνηθας.

3) Αναφορά στο νεκρό ταγματάρχη Γιάννη Τιμογιαννάκη, ο οποίος σκοτώθηκε στο Καπαρέλι, εκείνες τις ημέρες που οι "τσολιάδες" επιχειρούσαν στα Δερβενοχώρια. Ήταν η μοναδική απώλεια,  σε όλα τα χρόνια που λειτουργούσε εκείνο το παράνομο μονοπάτι διαφυγής, από και προς την Αθήνα.

4) Αναγγελία της ρίψης εφοδίων από τη συμμαχική αποστολή..."αγγλικές στολές, άρβυλα, εσώρουχα και αρκετό οπλισμό". Το μικρό αυτό σχόλιο πρέπει να διαβαστεί σε συσχετισμό και το άκρως σημαντικό και σημαδιακό κείμενο-απάντηση, της τρίτης σελίδας που απαντάει στις φήμες για τις μελλοντικές κινήσεις των Άγγλων.

5) Αναγγελία της παραίτησης Τσουδερού εν' όψει του συνεδρίου του Λιβάνου. Συγκλονιστική είναι η αναφορά στα σχετικά σχόλια των Τάιμς του Λονδίνου από μια εφημεριδούλα του ΕΛΑΣ που τυπώνεται "με αίμα" στη σπηλιά του Μπόρση, στα Κρώρα των Δερβενοχωρίων.

6) Δύο πρωτόκολλα παράδοσης-παραλαβής! Το ένα υπογράφεται από τον παπά της Πύλης π. Αθανάσιο Στέρπη και έχει ημερομηνία 30 Μαρτίου 1944. Το άλλο υπογράφεται από τον Αθανάσιο Κουρουμπέτση με ημερομηνία 25 Μαρτίου 1944. Και οι δύο παραλαμβάνουν από τον επιμελητή του 34ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στο Χλεμποτσάρι, τον συν.  Θυμιογάκη, τα πλιάτσικα που βρέθηκαν επάνω στους νεκρούς "τσολιάδες" στο Κλειδί.  Στον μεν πρώτο είχαν κλαπεί μετρητά, στον δε δεύτερο μια αρμαθιά φλουριά τα οποία τότε συνήθιζαν να δίνουν στις προίκες. 

Η τελευταία σελίδα του δισέλιδου "Εκδικητή" της 9ης Απριλίου 1944.
[Από τα "Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας"]

Ο "Καπετάν Αράπης" και η σύλληψη του Γερμανού υπολοχαγού διοικητή του αεροδρομίου της Τανάγρας

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Ο Ορέστης σε κάποια αποστροφή της αφήγησής του για την επίθεση του ΕΛΑΣ στο τραίνο στο Βαθύ Αυλίδος, αναφέρει τα εξής:

Αφού η επιχείρηση είχε λήξη με επιτυχία, οι αιχμάλωτοι είχαν απελευθερωθεί και είχαν γίνει οι συλλήψεις των είκοσι χωροφυλάκων και των τριών, εκ των πέντε, Γερμανών φρουρών, εμφανίστηκε μια επιτροπή από τον παπά του χωριού και κάποιους γερόντους.

Παρακάλεσαν τον Αποστόλη (Κοκμάδη) να αφήσει ελεύθερους τους Γερμανούς για να μη γίνουν αντίποινα στο χωριό. 

Πράγματι ο Αποστόλης τους άφησε ελεύθερους και τα αντίποινα αποφεύχθηκαν. 

Και συνεχίζει...

«Από τότε και ύστερα αυτό το "κόλπο" χρησιμοποιήθηκε συστηματικά. Δηλαδή σε περιπτώσεις συλλήψεως μεμονωμένων Γερμανών, μερικές φορές -δεν λέγω πάντοτε- όπως έγινε αργότερα και με τον υπολοχαγό-διοικητή του αεροδρομίου Σχηματαρίου, που συνελήφθη στη θάλασσα με το μαγιώ του, επανελήφθη η ίδια σκηνοθεσία, εν συνενοήσει τώρα  του συλλαβόντος "καπετάν Αράπη" με μερικούς στρατολογηθέντες εκτάκτως "γέροντας"».

Το γριφώδες ετούτο απόσπασμα γίνεται κατανοητό όταν κάποιος έχει ακούσει την ιστορία από "πρώτο χέρι"...

Το σπίτι του Μήτσου του Πηλίτση, όπως και το σπίτι του αδελφού του παππού μου Γιώργου Πηλίτση, είχε επιταχθεί από τους Γερμανούς. 

Στο σπίτι του πρώτου είχε εγκατασταθεί ο εν λόγω Γερμανός υπολοχαγός-διοικητής του αεροδρομίου της Τανάγρας ( ο Ορέστης το λέει "Σχηματαρίου").

Διέθετε δικό του αυτοκίνητο και υπασπιστή και είχε τη συνήθεια να πηγαίνει στο Δράμησι (Παραλία Αυλίδος) για μπάνιο. 

Η τακτική συνήθεια αυτή του Γερμανού υπολοχαγού επισημάνθηκε από την οργάνωση κι ένα μεσημέρι, καθώς οι Γερμανοί έκαναν το μπάνιο τους, ένας παπάς εμφανίστηκε δίπλα στο αυτοκίνητο.

Βγαίνοντας από τη θάλασσα έπεσαν επάνω στην κάννη του όπλου του "καπετάν Αράπη". 

Ταις πρεσβείαις των "επιστρατευμένων γερόντων", δηλαδή των γερόντων που είχε επιστρατεύσει ο "Αράπης" για να σκηνοθετήσει το "κόλπο", οι Γερμανοί αφέθησαν ελεύθεροι αλλά τα ρούχα τους και τα όπλα τους "απαλλοτριώθηκαν" από τον ένοπλο αντάρτη.

Γύρισαν στο Σχηματάρι με τα...μαγιό και, φυσικά, έκοψαν εκείνη την ωραία συνήθεια του μπάνιου στο Δράμησι.

Ο "καπετάν Αράπης"...δεν ήταν ένας αλλά δύο. Κάποια άλλη στιγμή θα αναφερθούμε σχετικά. 

Ο εν λόγω μελαγχροινός αντάρτης, με κατσαρά μαλλιά και γένια, ο Γιώργος Στουραΐτης από τα Μεσόγεια, είχε γίνει θρύλος στην περιοχή με τις αποκοτιές του...

Στο καραούλι του Προφήτη Ηλία στο Χλεμποτσάρι...

Αντάρτης σκοπός: Κίνηση από το Σχηματάρι!!! Στα όπλα!!!

Αράπης: Πόσα αυτοκίνητα;

Αντάρτης σκοπός: Ένα.

Αράπης: Ένα καν κανένα! 

Διαβάστε επίσης:
Η κατάληψη του αεροδρομίου της Τανάγρας από τον ΕΛΑΣ, 7 προς 8 Σεπτεμβρίου 1944

Τα "Τάγματα ασφαλείας" εξορμούν στα Δερβενοχώρια- η νίλα στο Κλειδί 20 Φεβ 1944

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Σε προηγούμενη ανάρτησή μας είδαμε πώς είδαν στα καμποχώρια, (Σχηματάρι) την εμφάνιση των πρώτων "τσολιάδων". Είδαμε επίσης ποιοι ήταν οι επικεφαλής και όλο το πλαίσιο μέσα στο οποίο το "Τάγματα" εγκαταστάθηκαν στη Χαλκίδα. 

Στην παρούσα ανάρτηση θα δούμε πώς είδαν οι Αντάρτες τα γεγονότα αυτά και πώς αντέδρασαν.

Εν συντομία αναφέρουμε ότι, οι εξορμήσεις των "Ταγμάτων" από τα καμποχώρια στα Δερβενοχώρια, τον Φεβρουάριο του 1944, ένα μήνα μετά την εγκατάστασή τους στη Χαλκίδα, ήταν δύο. 

Μία στις πρώτες μέρες του μήνα και μία δεκαπέντε μέρες μετά. 

Στην πρώτη έφτασαν ανενόχλητοι μέχρι την Πύλη κι εκεί, ξεθαρρεμένοι, απείλησαν "τους καπεταναίους" ότι λίγες είναι οι μέρες τους και ότι θα μαδήσουν το μουστάκι του Ορέστη (Νικήτας-Γιώργης Μπουτσίνης). 

Η αιτία της απραξίας των Ανταρτών, βέβαια, δεν ήταν ο φόβος μπροστά στο "αξιόμαχον" του τμήματος των "τσολιάδων" αλλά η διέλευση, εκείνες ακριβώς τις ημέρες, διαφόρων στελεχών του κόμματος για την Ελεύθερη Ελλάδα και μια εκτεταμένη σύρραξη, όπως τον Οκτώβριο του '43, θα έκοβε τον δρόμο. 

Στη δεύτερη φορά, κινήθηκαν από δύο κατευθύνσεις, από το Χλεμποτσάρι (Ασωπία) και από τη Λιάτανη και αφού είχε προηγηθεί στις 18/2 η επίθεση του ΕΛΑΣ υπό τον Αποστόλη (Κοκμάδη) στο τραίνο στο Βαθύ. 

Τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά! Λέγεται ότι τους πήρε το "Βουργένι", ο Ασωπός, και τους έβγαλε στον Ωρωπό. 

Όσοι διασώθηκαν, μαζί με τους τραυματίες, έφτασαν κακήν κακώς στο Σχηματάρι, όπου διετάχθη απαγόρευση κυκλοφορίας από νωρίς και επετάχθη το καφενείο του Σπύρο-Παπαγιάννη για πρόχειρο νοσοκομείο.

Μετά την "νίλα στο Κλειδί" τα "Τάγματα" δεν θα ξαναεπιχειρήσουν μόνα τους κατά τον Ανταρτών. Θα έχουν μαζί τους χιλιάδες Γερμανούς στις αλλεπάλληλες εκκαθαριστές επιχείρησης των επόμενων μηνών.

Στη συνέχεια παραθέτουμε:

1) Την αφήγηση του Ορέστη μέσα από τις σελίδες της "Απογευματινής" [ 4/4, 24/4, 26/4, 27/4 του 1958]

2) Την αφήγηση του Αλέξανδρου [Νίκος Παπανικολάου] από το βιβλίο του Μεταξύ μας- εικόνες από την Αντίσταση.