Η αυτοδιοίκηση

 «Εκδικητής», Εφημερίδα της V Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ Αττικοβοιωτίας- Εύβοιας, αριθ. 14, 10 Μαρτίου 1944

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Ένα πολύ επίκαιρο κείμενο μιας και είμαστε μπροστά στις εκλογές της "αυτοδιοίκησης".

Οι κατακτητές φύγανε, το όραμα όμως του ΕΑΜ -που είναι και αξία και παράδοση, ελληνική και αρχαιότατη- για αυτοδιοίκηση του κυρίαρχου λαού παραμένει... όραμα!

Πέρα από την φαυλοκρατία "μικράς κλίμακος" -η οποία είναι εκ των ων ουκ άνευ και ορατή δια γυμνού οφθαλμού άμα τη εμφανίσει των εκλογών, όπου οι ίδιοι μεταξύ τους αλληλοκαταγγέλλονται, μέχρι ν' ανοίξει η κάλπη και να βγει το αποτέλεσμα- καμία αυτο-διοίκηση του κυρίαρχου λαού δεν φαίνεται πουθενά! 

Δείτε όμως εδώ, αρχές του '44, μέσα στην πιο σκληρή φάση της Κατοχής, πώς ο αρθρογράφος νηφάλια συμβουλεύει το λαό, ένοπλο και μη, για την αξία της αυτοδιοίκησης του κυρίαρχου λαού. Πώς βάζει τα πράγματα στην ιστορική τους σειρά και πώς εξηγεί την εξέλιξή τους. Πώς αποδοκιμάζει τις όποιες παρεμβάσεις του ΕΛΑΣ στις υποθέσεις του λαού και πώς εδραιώνει την πεποίθηση ότι ο ΕΛΑΣ είναι για να πολεμάει και ο λαός για να κυβερνάει.... «Ο καθένας στο ρόλο του λοιπόν. Οι αντάρτες στον πόλεμο κατά του καταχτητή. Ο λαός κυρίαρχος στο σπίτι του».

Ένα εξαίρετο κείμενο, με σαφήνεια, ωραίο ύφος και απλή δημοτική γλώσσα...

***

[Όταν πρωτοβγήκανε οι αντάρτες του ΕΛΑΣ στο βουνό, είναι γνωστή η κατάσταση που υπήρχε στην ύπαιθρο. Καραμπινιέροι και χωροφύλακες, χέρι-χέρι, μαζί μ' ένα πλήθος παράσιτα, είχαν πέσει πάνω στην αγροτιά και ρούφαγαν αχόρταγα ιδρώτα και αίμα. Από κοντά και διάφορα κακοποιά στοιχεία, αλώνιζαν κι αυτά με τη σειρά τους, αρπάζοντας ό,τι υπόλοιπα άφιναν οι επίσημοι με στολή λωποδύτες. 

Έτσι πρωταρχικό καθήκον για τις πρώτες ένοπλες δυνάμεις του ΕΑΜ, ήτανε το ξεκαθάρισμα της υπαίθρου από όλα τα στοιχεία της καταστροφής και του πλιάτσικου, είτε βγάζανε την ισχύ τους αυτή απ' την κάλπικη κυβέρνηση της Αθήνας, είτε από την κατσικοκλέφτικη παράδοση του αμαρτωλού παλιού καιρού.

Και σαν συνέπεια αυτής της δράσης ήτανε το ότι οι αντάρτες καταπιαστήκανε με το λύσιμο των διαφορών και υποθέσεων του λαού, μια που αμέσως μετά το διώξιμο όλων των οργάνων της χιτλερόδουλης κυβέρνησης Αθηνών, δεν υπήρχε κανένα διοικητικό όργανο στα χωριά.

Ο αγώνας όμως του ΕΛΑΣ δεν απέβλεπε σ' αυτό. Μαζί με το διώξιμο του καταχτητή απ' την πατρίδα, άλλος βασικός σκοπός του ΕΑΜ είναι η εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας.

Θα είμαστε λοιπόν ανακόλουθοι στις αρχές μας, αν περιμέναμε συνέχεια να λύνουν τις υποθέσεις του κόσμου οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Μα αυτό δεν μπήκε στη σκέψη κανενός.

Αμέσως μετά την πρώτη φάση του αγώνα, μετά το ξεπέρασμα των πρώτων αδυναμιών, ο λαός κάτω από την καθοδήγηση του ΕΑΜ πήρε στα χέρια του την εξουσία και σιγά-σιγά στην αρχή, ορμητικά αργότερα, εμφανίστηκαν σε κάθε χωριό τα όργανα της λαϊκής κυριαρχίας, βγαλμένα απ' την ίδια την ανεπηρέαστη εκλογή του λαού.

Αυτές οι λαϊκές επιτροπές με τις υποεπιτροπές τους για τις διάφορες ειδικές αρμοδιότητες είναι η εκπροσώπηση της κυριαρχίας του λαού. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να τις υποκαταστήσει και πολύ περισσότερο οι δυνάμεις του ενεργού ΕΛΑΣ. Βέβαια η παράδοση της πρώτης δράσης του αντάρτικου δημιούργησε ένα κακό προηγούμενο κ' έτσι βλέπουμε πολλές φορές παρεμβάσεις αντάρτικου τμήματος σε ζητήματα που δεν είναι αρμόδια. Ακόμα βλέπουμε πολλές φορές και τις ίδιες της λαϊκές επιτροπές, από αδυναμία τους να δώσουν λύση σε ορισμένα δύσκολα ζητήματα, να γυρεύουν την επέμβαση του ΕΛΑΣ.

Και στη μια και στην άλλη περίπτωση γίνεται ζημιά στον αγώνα. Μα τα λάθη των επιτροπών; Θα ρωτήσει κανείς. Μια είναι η απάντηση: Απ' αυτά τα λάθη θα πλουτίσουμε την πείρα μας. Και ας μην ξεχνούμε καθόλου και ποτέ, πως αυτά τα λάθη που γίνονται κάτω από τις τόσο δύσκολες σημερινές συνθήκες, που δημιουργεί η κατοχή των λυσσασμένων σκύλων του Χίτλερ, είναι μηδέν μπροστά στις αδικίες που γίνονταν στο παρελθόν όπου ο κάθε χωροφύλακας, δασοφύλακας, αγροφύλακας αλώνιζε τον τόπο, κι ο κάθε δικαστικός ή διοικητικός υπάλληλος έκοβε κ' έραβε χωρίς κανένα έλεγχο.

Όταν αύριο η λευτεριά στεριώσει στον τόπο μας, όταν θα είναι κακό όνειρο η κατοχή και τα χασαπόσκυλά της, τότε θα καρπίσει ολοκληρωτικά και αποτελεσματικά ο θεσμός της αυτοδιοίκησης και θα φανεί η αξία των αγώνων του ΕΑΜ για τη λαοκρατία. Για τούτο όμως χρειάζεται από τώρα να δώσουμε όλο το κύρος που χρειάζονται οι λαϊκές επιτροπές, και θα το δώσουμε αυτό το κύρος αν δεν παρεμβαίνουμε στο έργο τους καθόλου. Μέσα απ' την ανάγκη των πραγμάτων κι από τη συμπυκνωμένη λαϊκή πείρα βγαίνουν οι πιο σοφές λύσεις των πιο πολύπλοκων προβλημάτων. Ως τώρα έχουμε άπειρα παραδείγματα τέτοιων λύσεων, που κανένας σοφός νομικός δεν θάδινε καλύτερες.

Ο καθένας στο ρόλο του λοιπόν. Οι αντάρτες στον πόλεμο κατά του καταχτητή. Ο λαός κυρίαρχος στο σπίτι του.]