Η Εύβοια είναι νησί στρατηγικής σημασίας.
Αν και οι Άγγλοι την εγκαταλείπουν αμαχητί, οι Γερμανοί φοβούνται απόβαση των Άγγλων! Τοποθετούν τον συνταγματάρχη Γερακίνη πρόεδρο της επιτροπής εκκένωσης των χωριών σε περίπτωση απόβασης. Ταυτόχρονα ο Γερακίνης "συνομιλεί" και με τους Άγγλους και με τον ΕΛΑΣ!
Ο ΕΛΑΣ εδραιώνεται στην Εύβοια με την τρίτη προσπάθεια. Μια μικρή ομάδα υπό τον Όθρυ, έναν από τους πρώτους αντάρτες του Άρη, περνάει στην Εύβοια από τη Ρούμελη. Διεξάγουν "ένοπλη διαφώτιση" με καλά αποτελέσματα. Οι γερή δράση των πολιτικών οργανώσεων βοηθάει ακόμα περισσότερο στην ανάπτυξη του ΕΛΑΣ.
Το άλμα γίνεται με την συνθηκολόγηση της Ιταλίας και την παράδοση των Ιταλικών όπλων. Ο λαός εξεγείρεται, γιορτάζει και αποσπά τα όπλα των Ιταλών με διαδηλώσεις και δη αναίμακτα! Γίνονται ανταρτοδικεία και εκτελούνται συνεργάτες των Ιταλών.
Όμως οι Γερμανοί, όπως είπαμε, δεν είναι... κουβαρντάδες σαν τους Άγγλους. Την Εύβοια τη θέλουν και γι' αυτό ουσιαστικά την ανακαταλαμβάνουν. Ταυτόχρονα προωθούν και τα Τάγματα Ασφαλείας. Ο λόχος Λιάκου και Παπαθανασόπουλου γίνεται, με αναγκαστική στρατολογία, τάγμα και σύνταγμα. Πολλοί ντόπιοι αξιωματικοί συσπειρώνονται. Αρχίζει η τρομοκρατία και οι ανηλεείς διωγμοί κάθε αντιστασιακού. Η Χαλκίδα γίνεται το "μικρό Χαϊδάρι".
Ο ΕΛΑΣ αν και ενισχύεται με σημαντικά στελέχη, δεν βρίσκει εύκολα τον βηματισμό του. Ο Λακκιώτης, ο Εύριπος (Χείλαρης), ο Σταυραετός (Παλάσκας), ο Όθρυς, ζητάνε τον Ορέστης αλλά εκείνος αδυνατεί να πάει.
Το 1944 ξεκινάει με μια γερή μάχη που έχει και καλά αποτελέσματα. Η Μάχη της Κακής Σκάλας στις 14 Ιανουαρίου, η οποία, έκτοτε θα πρέπει να λέγεται "Σκάλα Μαυροβουνιώτη- Καρλατήρα", από τον νεκρό αντάρτη του ΕΛΑΣ που πολέμαγε όρθιος.
Ακολουθούν εκκαθαρίσεις των Γερμανών. Ιδιαίτερα κρίσιμος είναι ο Μάρτιος. Ο ΕΛΑΣ δέχεται πλήγματα αλλά και μια αδιανόητη διαταγή από τον επιτελάρχη του Γενικού Στρατηγείου, τον Έκτορα ή Αρμένη (Θεόδωρο Μακρίδη), να αφήσει μόνο έναν λόχο και να συμπτυχθεί στη Ρούμελη!!!
Οι οργανώσεις διαφωνούν αλλά υποτάσσονται. Ο Ορέστης όχι.
24 Μαρτίου 1944, ο καπετάνιος της 5ης Ταξιαρχίας (τότε ήταν ακόμα ταξιαρχία ανήκουσα στο Α' Σώμα Στρατού της Αθήνας που είχε άλλες 4 ταξιαρχίες) ξεκινάει για την Εύβοια. Την 1η Απριλίου είναι στις Καματριάδες και ενημερώνεται για την μάχη του Ξηροχωρίου (Ιστιαίας) όπου σκοτώνεται ο Λιάκος!
"Το μαντήλι της νεράιδας το πήραμε" είπε στους αντάρτες και στα πολιτικά στελέχη που τον άκουγαν!
Πράγματι, μια σειρά μάχες (στην Αγία Άννα, στην Βάθεια, την Ερέτρια, την Λίμνη) απωθούν τους Γερμανοτσολιάδες στις οχυρές τοποθεσίες τους και ανατρέπουν την διαταγή σύμπτυξης του ΕΛΑΣ εν τοις πράγμασι. Αργότερα, στο Εθνικό Συμβούλιο, ο Ορέστης θα απολογηθεί για την απειθαρχία αυτή αλλά θα δικαιωθεί μετά πολλών επαίνων από το κλιμάκιο του Πολιτικού Γραφείου.
Η δράση του ΕΛΑΣ θα κλείσει, μετά από πολλές συγκρούσεις και εκπληκτικούς ελιγμούς του μάστορα της πολεμικής τέχνης Γιάννη Σταματάκη (Λακκιώτη) με την Μάχη της Λαμπούσας στις 3 Σεπτέμβρη 1944 και την άλωση (την δεύτερη) της Βάθειας που την κρατούσαν οι ταγματασφαλίτες.
Η Χαλκίδα απελευθερώνεται τελευταία από τις πόλεις της Στερεάς! Αν και οι Γερμανοί φεύγουν στις 16/10 ο Παπαθανασόπουλος την παραδίδει στις 23/10! Ένας ακόμα Μελιγαλάς ή ένα ακόμα Κιλκίς αποφεύγεται χάρη στην ψυχραιμία της ΙΙ Μεραρχίας και των πολιτικών οργανώσεων.
Οι άντρες των Ταγμάτων μαντρώνονται κατά διαταγή των Άγγλων, στη Στρατώνα! Είχε τη σημασία του αυτό το μάντρωμα... αλλά δεν τους βγήκε. Ο Λόγγος με το ΙΙΙ/7 τάγμα τους φύλαγε καλά μέχρι τις 12 του Δεκέμβρη που διετάχθη να κινηθεί προς την Αθήνα. Αργότερα οι κρατούμενοι θα ακολουθήσουν τον ΕΛΑΣ στην υποχώρηση χωρίς να τους δωθεί η... ευκαιρία να πολεμήσουν δίπλα στους Άγγλους στην Αθήνα.
Αυτά και άλλα, πάρα πολλά άλλα, διαβάστε τα να ευχαριστηθείτε, στις αφηγήσεις του Ορέστη, του ενωματάρχη και φοιτητή της Νομικής, του μεταλλωρύχου και μωσαϊκατζή από τον Οξύλιθο, του ανιψιού του ηγούμενου της Μονής Μάντζαρη Ανανία...
(Ένας άλλος ηγούμενος της Μονής, ήταν αδελφός του Νικολάου Κριεζώτη όταν η Μονή ήταν στρατολογικό κέντρο της Επανάστασης του '21. Τίποτα δεν δημιουργείται εν κενώ! Και τα μοτίβα της Ιστορία επαναλαμβάνονται...)
 |
| Κυκλοφορεί έντυπο και ebook |
