Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Τεκμήρια από υποθέσεις που εκδικάστηκαν σε ανταρτοδικεία δεν σώθηκαν πολλά. Τουλάχιστον στο "δικό μου" πεδίο έρευνας, την Ανατολική Στερεά και Εύβοια.
Ωστόσο, χάρη στα "δαιμόνια" κάποιων ανθρώπων διασώθηκαν κάποια δείγματα. Δαιμόνια υπάρχουν καλά και κακά. Υπάρχει και η λεγόμενη από τους σοφούς "ετερογονία των σκοπών" ή η "απροσδιοριστία των επιδιώξεων", αν προτιμάτε.
Άλλο σκοπό και επιδίωξη είχε ο διαβόητος Νίκος Αναγνωστόπουλος όταν διέσωζε αυτό το υλικό και άλλο σκοπό και επιδίωξη είχε ο της αντιπέρας όχθης Γιάννης Δουατζής, ο οποίος, πλήρωσε για να αγοράσει από τον στρατοδίκη και δικηγόρο Αναγνωστόπουλο σημαντικό μέρος από το αρχείο του, την εγκυρότητα του οποίου σφράγισε με τη προσωπική του σφραγίδα.
Με τούτα και με τ' άλλα έχουμε σήμερα κάποια στοιχεία για μερικές υποθέσεις που αφορούν την Εύβοια. Δύο αφορούν το Αυλωνάρι.
Η μία αφορά τον πρόεδρο της κοινότητας επί Ιταλικής κατοχής και η άλλη τον ειρηνοδίκη.
Σήμερα θα παρουσιάσουμε την πρώτη.
Με την συνθηκολόγηση της Ιταλίας οι μικρές δυνάμεις των ανταρτών που διέτρεχαν την δύσβατη πεδινή και ορεινή Εύβοια διεξάγοντας "ένοπλη διαφώτηση", αναβαθμίστηκαν με πολλούς και διάφορους τρόπου.
Ενώ μέχρι τότε ο ελάχιστος οπλισμός που είχαν στη διάθεσή τους επέτρεπε μόνο την αυτοπροστασία εκεί που κινούνταν για να διαδώσουν τον σπόρο την Αντίστασης και της Εθνεγερσίας, τώρα, με τους εξαιρετικούς χειρισμούς της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, εξασφάλισαν τα όπλα ενός συντάγματος. Έτσι, αφού διαπεραίωσαν ένα σημαντικό τμήμα τους στη Βοιωτία, εκείνα που θα οπλίσουν τους Πυλιώτες των Δερβενοχωρίων ένα μήνα αργότερα (16,17,18/Οκτ 1943) κράτησαν τα υπόλοιπα για να αναπτυχθεί το τμήμα του ΕΛΑΣ σε τάγμα και σύνταγμα.
Ο ομαδάρχης Όθρυς ή Μπαρμπα-Γιώργος (Μπαρμπα-Γιώργος υπήρχε κι άλλος και σκόπιμα οι ταγματασφαλίτες του συγχέουν) κατά κόσμον Γιώργος Δουατζής ή Καλέμης, προάγεται σε καπετάνιος του συντάγματος. Ανάλογα προάγεται και όλη η ηγετική ομάδα.
Αν όμως για τα μέχρι τώρα καθήκοντα η δουλειά τους ήταν επαρκής, τώρα οι απαιτήσεις πολλαπλασιάζονται.
Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, η οποία, για διάφορους λόγους που δεν χωράει εδώ να τους αναλύσουμε, καθοδηγεί κατ' ευθείαν την οργάνωση της Εύβοιας, παίρνει μέτρα για να ενισχύσει την ηγετική ομάδα.
Μεταξύ των διαφόρων πειραματισμών που λαμβάνουν χώρα το φθινόπωρο του '43 στην Εύβοια, είναι και η άφιξη στο νησί δύο σημαντικών μονίμων αξιωματικών. Ο ένας ήταν το συνταγματάρχης Δ. Κασσάνδρας και ο άλλος ο υπολοχαγός Παντελής Τσίχλας. Ο πρώτος πήρε το όνομα Ξενοφών και σε λιγότερο από δυο μήνες θα μετατεθεί στην Πελοπόννησο, ο δεύτερος θα παραμείνει στην Εύβοια και θα αναδειχθεί σε έναν από τους καλύτερους αξιωματικούς του 7ου Συντάγματος, με το όνομα Χατζηχρήστος.
Ο τρίτος της ηγεσίας του εμβρυακού συντάγματος είναι ο Βουρλιάς, ένας από τους πρώτους προ-ΕΛΑΣ αντάρτες του Αλμυρού, τον οποίο ο Όθρυς βρήκε καταδιωκόμενο στο βουνό, τον πήρε μαζί του και έτσι βρέθηκε στην Εύβοια. Λεγόταν Γιάννης Καψάλης ή Τζότζος, βγήκε και στο δεύτερο αντάρτικο, πέρασε στις χώρες του Σοσιαλισμού και επαναπατρίστηκε το 1976. Οι παλαιότεροι του ΚΚΕ ίσως τον θυμόνται ως υπάλληλο των γραφείων της ΚΕ.
Ο Ξενοφών, ο Όθρυς και ο Βουρλιάς, λοιπόν, υπογράφουν το έγγραφο με το οποίο το σύνταγμα δίνει εξηγήσεις στην Περιφερειακή Επιτροπή του ΕΑΜ, η οποία ζητάει να μάθει τι έγινε γιατί ο λαός του Αυλωναρίου διαμαρτύρεται. Οι Αυγερινός και Σπαρτιάτης υπογράφουν το κατηγορητήριο εκ μέρους της Επαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ. Γι' αυτούς όμως, δεν θα επεκταθούμε σήμερα.
 |
| Το χειρόγραφο έγγραφο της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ με το οποίο ζητάει πληροφορίες από το Σύνταγμα. Φέρει ημερομηνία 9 Νοεμβρίου 1943 |
 |
| Το έγγραφο του 7ου Συντάγματος προς την Νομαρχιακή Επιτροπή το οποίο φέρει ημερομηνία 11 Νοεμβρίου και προσδιορίζει ως ημέρα εκτέλεσης της ποινής την 25 Οκτωβρίου |
 |
| Η πρώτη σελίδα του κατηγορητηρίου |
 |
| Η δεύτερη σελίδα του κατηγορητηρίου, με σημαντικές πληροφορίες. Έχει ημερομηνία 25 Σεπτεμβρίου, συντάσσεται στη Βρύση και αποτελεί εισήγηση της Επαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ την οποία έχει εγκρίνει παμψηφεί! Με άλλα λόγια, η πολιτική ηγεσία της περιοχής ζητάει από τον ΕΛΑΣ να τιμωρήσει και κάνει την εισήγηση στο ανταρτοδικείο. |
*****************************
