Για το εορτασμό της 25ης Μαρτίου στα ελεύθερα χωριά της ΑττικοΒοιωτίας έχουμε ξαναπεί. Συγκεκριμένα έχουμε αναρτήσει την αφήγηση του Ορέστη για τον εορτασμό στη Λιάτανη.
Σήμερα παραθέτουμε τη δημοσίευση του "Εκδικητή" για τον εορτασμό, αριθμός φύλλου 16, λίγες μόνο μέρες μετά, στις 9 Απριλίου 1944. Πρόκειται για τις ίδιες εκδηλώσεις, μόνο που ο συντάκτης, για λόγους περιφρούρησης, δεν αναφέρει τη Λιάτανη ενώ αναφέρει το Κλειδί! Φαίνεται πως το Κλειδί θεωρείτο λιγότερο εκτεθειμένο στα ενδεχόμενα αντίποινα των κατακτητών.
Για την ιστορία θα προσθέσουμε ότι στους εορτασμούς της Λιάτανης πήρε μέρος και σύσσωμη η ομάδα των Αετόπουλων του Σχηματαρίου με επικεφαλής τον ΓιωργοΝτάσκα. Εξοπλισμένα άρτια με ξύλινα σπαθιά και ντουφέκια από το... οπλουργείο του ΝικοΝτέφη, με το ....βαρύ πολυβόλο από στροφείο καλωδίων να προπορεύεται, συνάντησαν τους αντάρτες του ΕΛΑΣ έξω από το χωριό για να τα συνοδεύσουν έως τη Λιάτανη. Εκεί παρέλασαν σαν κανονικοί αντάρτες και εισέπραξαν τις επευθυμίες και τον ενθουσιασμό του λαού. Στη συνέχεια παρακάθησαν στο εορταστικό τραπέζι, όπως και οι συνήθειες των Ελλήνων αλλά και οι ανάγκες τις εποχής επέτασσαν, και αποχώρησαν συντεταγμένα για τα σπίτια τους. Σημειώνουμε δε ότι όλο το χωριό ήξερε για το εγχείρημα κανείς όμως δεν μίλησε και ούτε επιχείρησε να το εμποδίσει!
Το κείμενο του "ΕΚΔΙΚΗΤΗ":
Μέσα σε παλμούς εθνικής
χαράς, κάτω από ελεύθερου αέρα πνοή, με
τις σημαίες περήφανα απλωμένες, γιόρτασαν
οι κάτοικοι των ελεύθερων χωριών της
Αττικής, μαζί με το στρατό τους τον ΕΛΑΣ
τη μέρα της γιορτής της Λευτεριάς.
Ας είναι πολλά από τα
χωριά αυτά καμένα κι ερειπωμένα! Μήπως
στην άλλη μεγάλη Εθνική Εξέγερση δεν
είχανε καταστραφεί; Φτάνει που έλειπε
ο αιμοβόρος καταχτητής. Φτάνει που
μπορούσαμε περήφανα να διακηρύξουμε
πως είμαστε άξιοι απόγονοι των ηρώων
του '21, πολεμιστές αδάμαστοι όπως εκείνοι.
Σε όλα τα χωριά έγιναν
δοξολογίες. Ομάδες του ενεργού κι
εφεδρικού ΕΛΑΣ παρέλασαν μέσα σε
παλλαϊκές εκδηλώσεις συγκίνησης και
χαράς. Παντού μιλήσανε αντιπρόσωποι
των οργάνων αυτοδιοίκησης, του ΕΑΜ, του
ΕΛΑΣ. Μέσα σε φρενίτιδα ενθουσιασμού
διαβάστηκαν οι νίκες του Κόκκινου
Στρατού και κάθε φορά που οι ρήτορες
τόνιζαν πως σε τούτη την εξέγερση δεν
πρόκειται να γελαστούμε από κανένα
κοτζάμπαση, για να καρπωθεί τις θυσίες
μας, ομόφωνα δινόταν ο όρκος πίστης στη
Λαοκρατία.
Τις γιορτές κλείσανε
ομοβροντίες από τον ένοπλο λαό, που
ασφαλώς τάραξαν τις ανήσυχες ώρες των
αιχμαλώτων καταχτητών, στις γειτονικές
φρουρές. Στις 25 έγινε μνημόσυνο στο
Κλειδί των πεσόντων στον αγώνα. Έξι
ιερείς λειτούργησαν κι αντιπροσωπείες
των γύρω χωριών του Βου Συντάγματος και
των Τοπικών οργανώσεων πήραν μέρος.
Όρκο πίστης στον αγώνα κι εκδίκησης των
ηρώων και των αδικοχαμένων αμάχων δώσανε
οι μαχητές του ΕΛΑΣ.
Μέσα σ' όλα τα στεφάνια
ξεχώριζε της ηρωικής Πύλης με τους
στίχους του σ. Αυγερινού:
Η κατακαημένη Πύλη
της τιμής σημάδι στέλνει
σ' εκείνους που την
έκαναν
θρυλική και δοξασμένη.
Ένα δάφνινο στεφάνι
και το λόγο της τιμής
πως στ' αχνάρια τα δικά
σας
θα πατήσουμε κ' εμείς.
Αιωνία σας η μνήμη
και το χώμα ελαφρύ
σάς που παραστέκει η
δόξα
ω αθάνατοι νεκροί.
