Με άλλα λόγια:
το εθνικό, το ταξικό, το...διεθνιστικό, οι τάξεις, η Εκκλησία, τα Κοινά των Ελλήνων, η αυτοδιοικούμενη αυτονομία τους!!!!!
Χρόνια τώρα οι Έλληνες ερίζουν για την πολιτική κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν προκειμένου να ολοκληρώσουν ό, τι έμεινε ανολοκλήρωτο μετά την Επανάσταση του '21. Η έριδα δεν αφήνει απ' έξω ούτε τον χαρακτήρα της Επανάστασης αυτής. Ήταν εθνική, λένε οι "εθνικόφρονες" που φοβούνται μήπως χάσουν τις περιουσίες τους από τους αντιπάλους τους. Ήταν ταξική, λένε οι "πούροι επαναστάτες" που φοβούνται μήπως τους "καπελώσουν" για μια ακόμη φορά τα γεγονότα και η κοινωνική δικαιοσύνη πάει περίπατο όπως και τις προηγούμενες. Άνθρωποι του Φόβου και του Δείμου-όχι όμως αληθινά του δήμου- και οι μεν και οι δε. Δορυφόροι του Άρεως!
Υπάρχει και μια τρίτη "ερμηνευτική πρόταση", η οποία μερικές φορές έγινε και πολιτική πρόταση, η οποία όσο και όπου επικράτησε δεν τα πήγε καθόλου μα καθόλου άσχημα. Είναι αυτή που λέει ότι, το εθνικό συμφέρον της Ελλάδος είναι συνυφασμένο με όλα τα είδη των συμφερόντων των λαϊκών τάξεων, λόγω της θέσης που κατέχει η Ελλάδα στον παγκόσμιο καταμερισμό της ισχύος. Κι επειδή ο τρόπος παραγωγής της Ελλάδας, ο προαιώνιος και έτι ανθιστάμενος, ήταν διαφορετικός, οι "λαϊκές τάξεις" αγκαλιάζουν την συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων. Αν υπολογίσει κανείς και το "κοινωνικό ασανσέρ", αυτό που λέμε στην αρτοκλασία "πλούσιοι επτώχευσαν και επίνασαν", καταλαβαίνει πόσο ευμετάβλητα είναι τα όρια και των τάξεων γενικά αλλά και της κάθε φορά κυρίαρχης ελίτ.
Μια τρομακτική πλειοψηφία δηλαδή, έχει κάθε είδος συμφέρον να επιζητάει την εθνική ανεξαρτησία της πατρίδας και μόνο μια αισχρά μειοψηφία έχει συνδέσει την τύχη της με την ξενοκρατία και οποιοδήποτε πλήγμα στην ξενοκρατία το αισθάνεται ως απειλή για την ύπαρξή της.
Για τον λόγο αυτό, η κυρίαρχη και ξενοκρατούμενη ελίτ, φτιάχνει κόμματα και επεξεργάζεται θεωρίες, που θολώνουν τα νερά ώστε να μη φανεί αυτή η τεράστια "πυριτιδαποθήκη" που αν ενεργοποιηθεί, αντιλαμβανόμενη το συμφέρον της, θα καταστρέψει ό,τι αξίζει να καταστραφεί. "Φτιάχνει κόμματα" είναι μια κουβέντα και ο νους του αναγνώστη πάει στο ότι δίνει εντολές και κάνει οργανωτικές κινήσεις για να ιδρύσει κόμματα. Κάνει κι αυτό. Αλλά, κυρίως, επειδή έχει πολλούς μοχλούς εξουσίας στα χέρια της και κυρίως την εκπαίδευση, (ουκ ολίγες φορές είχε στον έλεγχό της και την Εκκλησία ή έστω μεγάλα κομμάτια της) επιδρά στα μυαλά και "φτιάχνει" κόμματα εκμαγεία των δικών της κομμάτων. Όσους δεν μπορεί να ενσωματώσει στο "εθνικό" τους εξωθεί στο "ταξικό"! Φτιάχνεται έτσι ένα δίπολο, ένα πιγκ-πογκ, ώστε η άρχουσα ελίτ να έχει έχει όφελος και στο πιγκ και στο πογκ. Ο ένας καθιστά απαραίτητο τον άλλον. Ο ένας καταξιώνει την ύπαρξη του άλλου αφού εμφανίζονται σαν αντίπαλοι ενώ είναι απλώς συμπαίκτες και η αμάχη τους είναι μια συμπαιχνία!
Και οι δύο αποπέμπουν την ουσία: το κοινωνικο-απελευθερωτικό στοιχείο όπου και η πατρίδα απελευθερώνεται και σ' αυτή την απελευθερωμένη πατρίδα διαμορφώνεται το έδαφος για μια καλύτερη ζωή των λαϊκών τάξεων και συσσωματώσεων. Οι μεν κάνουν πως δεν το βλέπουν, το συκοφαντούν και το καθυβρίζουν εντάσσοντάς το στο "ταξικό", στο "διεθνιστικό" και στο "λαϊκιστικό". Οι δε, με τη σειρά τους κι αυτοί, το συκοφαντούν και το καθυβρίζουν ως τάχα μη επαναστατικό, συμβιβαστικό, οπορτουνιστικό και το κατατάσσουν στο "εθνικιστικό". Θεωρούν ότι όσο πιο αριστερά κόκκαλα τσακίσει η γλώσσα τους τόσο πιο θεαματικά αποτελέσματα κοινωνικής "ρήξης" και "ανατροπής" θα προκύψουν(!) Είναι ταμακιάρηδες, "τα θέλουν όλα και τα θέλουνε τώρα"(!) Είναι και κουβαρντάδες, "όλα ή τίποτα"(!) Κι όλα αυτά, μετά τα μεγάλα στραπάτσα που έπαθαν όλες οι δυνάμεις που επεχείρησαν να "αλλάξουν τον κόσμο" και κυρίως οι δυνάμεις που υπερθεμάτιζαν σε επαναστατιλίκι αγνοώντας "συστηματικά" την πείρα των λαών.
Στο κείμενο του Κ. Σάθα που ακολουθεί, μπορεί να βρει πολλές απαντήσεις πάνω σε όλα αυτά και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Είναι ο πρόλογος στο ντοκουμέντο - δημοσιεύεται τότε για πρώτη φορά - "Το ρεμπελιό των ποπολάρων" του Σουμάκη. Η αξία, του επεξηγηματικού αυτού κειμένου του Σάθα, έγκειται στο ότι γράφτηκε πριν το 1867 (χρόνος της δημοσίευσης) και αφορά γεγονότα που έλαβαν χώρα στις αρχές του 17ου αιώνα, το 1628. Δηλαδή, και τα γεγονότα και ο ερμηνευτής τους βρίσκονται πριν εμπλακούν οι νεοέλληνες στις διάφορες θεωρίες υπέρ κι εναντίον του κομμουνισμού, την ταξική πάλη, την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής κλπ. Ήγουν, δεν είναι ο Σάθας ο κακός κομμουνιστής, ο "κατευθυνόμενος" από τη Σοβιετία, που βάλθηκε να μας καταστρέψει την πατρίδα, την οικογένεια και τη θρησκεία μέσω της αναδιανομής του πλούτους(!) Αυτό το έχουν ήδη αναλάβει, και το υλοποιούν στη Ζάκυνθο με εντατικούς ρυθμούς, οι ξενοκράτες οι οποίοι δεν είναι "παραδοσιακοί", Άγγλοι-Γερμανοί, Αμερικανοί- Γάλλοι, αλλά οι πριν από τους "παραδοσιακούς", οι Βενετοί. Ο Σάθας σαφώς αποδίδει το πολίτευμα, που εφαρμόζουν στανικά στη Ζάκυνθο, στα δυτικά μυαλά που κουβαλάνε. Η Ελλάδα λέει, δεν είναι σαν τη Δύση. Έχει αυτοδιοικούμενες κοινότητες (τα Κοινά) που ακόμη κι οι Τούρκοι τα σεβάστηκαν ενώ οι Βενετοί τα συνέτριψαν. Μιλάει για τις αρχαίες δημοκρατικές πόλεις που επιβίωσαν μέχρι την τουρκοκρατία και δεν αφήνει περιθώρια, στο μυαλό του αναγνώστη, να μη συσχετίσει την πρόσφατη διάλυση των Κοινών (1833) από τους Βα(ρ)βαρούς και μετά από χιλιάδες χρόνια ζωής. Οι ποπολάροι στρέφονται κατά των ξένων, το αρχοντολόι όμως είναι...διεθνιστικό(!) και δεν εννοεί να απαλλαγεί από την εξουσία τους. Αδρά επίσης περιγράφει αυτή τη σχέση των αρχόντων με τους ξένους, τη διάβρωση που προκαλούν στην κοινωνία, τη ροπή προς τα εγκλήματα που ενισχύουν. Εντυπωσιακό είναι ότι οι δύο "εκπρόσωποι" των ποπολάρων που μας έχουν αφήσει γραπτά μνημεία, και δη έμμετρα, είναι ο ένας ιεροκήρυκας και ο άλλος παπάς. Ο παπάς μάλιστα επικαλείται τον....Δία για να κάνει το θαύμα του! Ας μην προτρέξουν οι ειδωλολάτρες να ισχυριστούν ότι στη Ζάκυνθο τον 17ο αιώνα υπήρχαν κρυφο-δωδεκαθεϊστές και με την πρώτη ευκαιρία φανερώνονταν(!) Στα κείμενα της εποχής εκείνης ( 16ος, 17ος, 18ος αιών) βρίσκει κανείς πολλά τέτοια. Δεν είναι τίποτα άλλο από το ενιαίο του ελληνικού έθνους. Την αρχαιότητα τη θεωρούν δική της ιστορία, την γνωρίζουν, ακόμη κι οι "αγράμματοι παπάδες" και δεν έχουν το κόμπλεξ να τη χρησιμοποιήσουν όπου ταιριάζει. Στις εκκλησίες δέονται στο Χριστό και στις ρούγες που σατιρίζουν τους αρχόντους και ξεσηκώνει ο ένας τον άλλο "επικαλούνται" τον Δία. Ας μη ξεχνάμε ότι τότε αυτοί δεν βρίσκονται στο μεσαίωνα. Είναι οι αμέσως επόμενοι συνεχιστές του ελληνικού πολιτισμού και δεν υπάρχει "κάτι ενδιάμεσο" όπως υπάρχει σε μας ο "μεσαίωνας". Αντανάκλαση, σε άλλες συνθήκες αλλά με απτές αναλογίες, αυτής της διάκρισης που ποιούσαν οι Έλληνες κατά καιρούς, είναι και η μαρτυρία απ' το Αντάρτικο. "Θεωρούσαμε, εμείς οι πρώτοι αντάρτες, ιεροσυλία και αλλαζωνικό, λέει ο Ορέστης, να χρησιμοποιήσουμε ψευδώνυμα αγωνιστών του '21. Δεν θεωρούσαμε τους εαυτούς μας άξιους. Γι' αυτό κάναμε ευρεία χρήση των αρχαίων ονομάτων θεών και ηρώων".
