Γιώργος Μιλτ.
Σαλεμής
Αφού στο
προηγούμενο κείμενο αναφερθήκαμε αρκετά
στο γεγονός ότι όποιος καταγγέλλει τον
εθνομηδενισμό δεν είναι απαραίτητο να
έχει και ολοκάθαρη τη φωλιά του ακόμη
κι αν είναι ο Μίκης Θεοδωράκης, και αφού
σε όλα τα κείμενα μέχρι τώρα επισημαίνουμε
ότι η προδοτολογία είναι ο πιο σύντομος
δρόμος για τον εμφύλιο πόλεμο, είναι εξ
ορισμού εθνομηδενισμός, ας πάμε τώρα
να δούμε αν ο εθνομηδενιστής είναι
ταυτόσημος του προδότη.
Είναι δηλαδή,
κάποιος που θεωρεί ότι το έθνος είναι
κατασκεύασμα του κράτους και όχι αυταξία
που προάγει το άτομο από το ζην στο ευ
ζην, προδότης; Είναι ο κάθε πολίτης που
απεχθάνεται την Εκκλησία και τους
“διακόνους” της αυτομάτως επικίνδυνος
για την “εθνική ασφάλεια” και έτοιμος
να την πουλήσει στο εκάστοτε “σιδηρούν
παραπέτασμα”; Μα οι "δωδεξαθεϊστές" ειδωλολάτρες απεχθάνονται την Εκκλησία πιο πολύ από του άθεους! Είναι κάποιος που
απεχθάνεται και συχαίνεται τους “εθνικούς
μύθους” και τις “εθνικές αυταπάτες”,
ο χειρότερος εχθρός της απρόσκοπτης
κοινωνικής προόδου που υπόσχεται το
γερμανοτσολιάδικο κράτος από καταβολής
με την προϋπόθεση ότι κανένας δεν θα
του πάει κόντρα;
Με τον εθνομηδενισμό
και την ανάλυσή του δεν θα ασχοληθώ εδώ,
ούτε καν επιγραμματικά. Έχει ασχοληθεί
διεξοδικά ο Θεόδωρος Ι. Ζιάκας, από
χρόνια έχει ανοίξει η συζήτηση, έχουν
ειπωθεί πολλά και άλλοι μεν είναι κάπως
ενημερωμένοι, άλλοι δε που δεν είναι
δεν τους έφταιξε ο εθνομηδενισμός αλλά
η “εθνικιστική τους επάρκεια”, όπως
αυτή αντικατοπτρίζεται στον
καθρέφτη-καθρεφτάκι τους.
Ήδη φάνηκε επί
του πεδίου ότι, ο εθνομηδενισμός είναι
ένα αδυσώπητο κοινωνικό φαινόμενο, δεν
είναι ελληνική πρωτοτυπία αν και οι
Έλληνες είναι μαστόροι σ' αυτόν, αγκαλιάζει
όλους τους τομείς του συλλογικού και
του ατομικού, δεν αφήνει κανέναν απ΄έξω
έστω και αν έχει φυλαχτά και διαβατήρια
από προηγούμενες τριετίες και μεγάλα
κατορθώματα στους εθνικοαπελευθερωτικούς
αγώνες της πατρίδας.
Είναι ένα
κοινωνικό φαινόμενο που χαρακτηρίζει,
που ενσκήπτει, αδυσώπητο όταν ένας
πολιτισμός καταρρέει και “ετοιμάζεται”
να γεννηθεί ένας καινούργιος. Υπ' αυτήν
την έννοια είναι κατάρα είναι όμως και
ευλογία.
Ούτε, φυσικά,
και η Αριστερά τον εφηύρε και κανένας
δεν πρέπει να της αποδίδει τέτοιες
ευθύνες. Ωστόσο η Αριστερά έχει,
δευτερευόντως, πολλές....ειδικές ευθύνες.
- Ως δύναμη που έγκαιρα έχει επισημάνει και περιγράψει την επερχόμενη κατάρρευση του Δυτικού πολιτισμού, όφειλε και οφείλει να αντισταθεί στο χάος που επέρχεται μαζί με την κατάρρευση. Αν και ουδόλως μπορεί να την ματαιώσει ή να την αποφύγει, (αυτό έχει αποδειχθεί ήδη) μπορεί να μειώσει την ταχύτητα πτώσης της κατάρρευσης ή να απαλύνει κάποιες ανθρωποβόρες διαστάσεις της. Χρέος της Αριστεράς είναι αυτό της οπισθοφυλακής του ανθρωπισμού. Υποχωρώντας να μπορέσει να περιθάλψει τους “τραυματίες”, να “κηδεύσει τους νεκρούς” και να περισώσει ό,τι “υλικό κατεδάφισης” μπορεί να χρησιμεύσει στην επικείμενη ανοικοδόμηση. Η Αριστερά εκ της φύσεως της ιδεολογίας της ΔΕΝ μπορεί να μας βγάλει έξω από την κατάρρευση και ΔΕΝ μπορεί να μας καθοδηγήσει στην νέα ανοικοδόμηση. Οι Αριστεροί όμως, επειδή, πάλι εκ της φύσεως της ιδεολογίας τους και της διαπαιδαγώγησής τους, διαθέτουν την ικανότητα της αυθυπέρβασης και της ανίχνευσης των “εν ελλείψει και εν εκλείψει” κοινωνικών αγαθών, μπορούν να φανούν χρήσιμοι.
- Ακριβώς λόγω αυτών των δύο στοιχείων, της αυθυπερβατικής τάσης και της οξυμένης κοινωνικής αντίληψης, η Αριστερά, ή μάλλον οι Αριστεροί, έχουν αυξημένες ευθύνες, αφενός να εντοπίσουν τα καινούργια θεμέλια και τους τρόπους θεμελίωσης του νέου οικοδομήματος, αφετέρου να πρωτοστατήσουν στην απαλλαγή της κοινωνίας από το έρμα της αδράνειας χωρίς ταυτόχρονα “μαζί με τα βρωμόνερα να πετάξουν και το παιδί”.
Συνεπώς, οι
προηγούμενοι πολιτικοί σχηματισμοί
που αναφέρθηκαν και καταγγέλθηκαν για
τις ευθύνες τους στην ταχεία ανάπτυξη
του εθνομηδενισμού στην Ελλάδα, ελέγχονται
γιατί δεν ανταποκρίθηκαν στον σημείο
(1). Εκεί εντάσσονται εκείνοι οι ακραίοι
που είναι πρόθυμοι να τα αλλάξουν όλα,
να τα παραχωρήσουν όλα, να αποδεχτούν
όποια σαβούρα γεννάει η σήψη και η
παρακμή, αρκεί να μη υπάρχει κάτι που
να θυμίζει το παλιό. Οι άλλοι πολιτικοί
σχηματισμοί που δεν αναφέρθηκαν και
δεν κατονομάστηκαν, καταγγέλλονται για
τις έμμεσες ευθύνες τους στην ανάπτυξη
του εθνομηδενισμού γιατί δεν ανταποκρίθηκαν
στο σημείο (2). Εκεί εντάσσονται εκείνοι
οι ακραίοι, οι οποίοι παριστάνουν ότι,
στον 20ο αιώνα δεν έγινε τίποτα και ότι
εξακολουθούν να ισχύουν όλα αυτά που
ίσχυαν ενάμιση, και βάλε, αιώνα πριν.
Και στις δύο
περιπτώσεις, οι ακραίοι είναι και οι
πλέον καθαρές εκφράσεις των τάσεων και
γι' αυτό επισύρουν την καθαρή, ακραία
και “ιερή” μήνη των ενδοπαραταξιακών
και των διαπαραταξιακών αντιπάλων
τους.
Ο εθνομηδενισμός
είναι μια κοινωνική κατάσταση όπου “συν
δυο δεν κάθουνται συν τρεις δεν
τραγουδάνε”, αντίθετα, «όταν είναι
ένας μόνος του κάνει τρύπα στο στήθος
του χτυπώντας το και λέγοντας “εγώ”,
όταν είναι δύο μαζί κουτσομπολεύουν
κάποιον τρίτο και όταν είναι τρεις μαζί
τσακώνονται». Άλλη μια εικόνα του
εθνομηδενισμού που μας έρχεται από την
Ορθόδοξη Παράδοση είναι η “Κόλαση”.
Κόλαση, λέει,
δεν είναι τα καζάνια και η φωτιές. Είναι
να είμαστε όλοι καθισμένοι γύρω από ένα
τραπέζι και στη μέση να υπάρχει μια
υπέροχη σούπα. Το πρόβλημα είναι ότι
έχουμε όλοι από ένα μακρύ κουτάλι το
οποίο δεν μπορούμε να χειριστούμε.
Πεινάμε αλλά για ....τεχνικούς λόγους
δεν μπορούμε να φάμε. Έχουμε φαγητό αλλά
δεν μπορούμε να το προσεγγίσουμε.
Αποτέλεσμα: πείνα και άγριος τσακωμός
από το μπλέξιμο των...κουταλιών, επειδή
νομίζουμε ότι οι άλλοι φταίνε που δεν
χωράει το κουτάλι να στρίψει και ότι αν
ήμασταν ο καθένας μόνος του στο τραπέζι
θα τρώγαμε. Το τραπέζι όμως είναι ένα,
η σούπα είναι μία και οι άλλοι δεν θέλουν
να αφήσουν κανέναν άλλον μόνο του εκτός
από τον εαυτό τους. [Η παραβολή προέρχεται από την Ορθόδοξη Παράδοση ασχέτως αν έχει καταχωρηθεί στον Γιάλομ (κλικ 1) (κλικ 2) ]
Η άρση της
κολασμένης αυτής κατάστασης είναι απλή.
Αρκεί με το μακρύ κουτάλι να ταΐσουμε
τον απέναντί μας και αυτός να ταΐσει
εμάς! Το κουτάλι είναι έτοιμο για τη
δουλειά αυτή και χρειάζεται μόνο κάποιος
να κάνει την αρχή, κάποιος να προσφέρει
τροφή στον άλλον χωρίς να έχει φάει
αυτός πρώτα. Χρειάζεται δηλαδή η
αυθυπέρβαση, αυτοπροσφορά και η αυτοθυσία.
Να κάνει κάποιος πρώτος την αρχή για
καλό και όχι για κακό. Να κάνει κάποιος
πρώτος τον “μαλάκα” και να τους δείξει
πώς γίνεται να φάνε επί τέλους και όχι
να μαλώνουνε.
Αν έχουμε αυτά
τα λίγα πράγματα στο μυαλό μας εύκολα
μπορούμε να σχηματίσουμε μια στοιχειώδη
αντίληψη περί μηδενισμού και μηδενιστών.
Εύκολα μπορούμε να δούμε ότι δεν είναι
όλοι οι εθνομηδενιστές ίδιοι. Εύκολα
μπορούμε να δούμε ότι, διαθέτουν, πολλές
φορές περισσότερο από εμάς, την
αυθυπερβατική τάση, τη διάθεση
αυτοπροσφοράς και αυτοθυσίας. Η περίθαλψη,
πχ, των μεταναστών όταν γίνεται με
προσωπικό κόστος και στερήσεις, ακόμη
κι αν γίνεται “εις βάρος της πατρίδας”
όπως ισχυρίζονται μερικοί, είναι μια
τέτοια αυθυπερβατική στάση.
Αυτή η αυθυπερβατική
στάση (πράξη και όχι θεωρία) θα δούμε
ότι είναι συμβατή απόλυτα με την διδαχή
του Χριστού και της Εκκλησίας. Αν έχουμε
το κουράγιο, θα παραδεχτούμε ότι, αν κι
εμείς είμαστε χριστιανοί (ως πούροι
εθνικιστές ντε, του “πατρίς-θρησκεία-οικογένεια”!),
δεν διαθέτουμε σε ανάλογο βαθμό, ίσως
και καθόλου, μια τέτοια όρεξη να τρέχουμε
και να κοπιάζουμε για το καλό του άλλου
ανθρώπου, ο οποίος μάλιστα, είναι αράπης,
δεν είναι τόσο όμορφος σαν κι εμάς, και
είχε την αδιαντροπιά να τσακιστεί στα
μέρη μας και να μας βάλει σε έννοιες,
χωρίς να μας ρωτήσει, και επιπλέον θέλει
να γίνει Ευρωπαίος, ίσα κι όμοια με μας,
αλλοιώνοντας την πληθυσμιακή σύνθεση
της πατρίδας μας κατ' εντολήν της ΕΕ.
Αυτός ο άνθρωπος
τι σόι εθνομηδενιστής είναι; Είναι
εθνομηδενιστής ή μήπως απλώς νομίζουμε
ότι είναι; Είναι εχθρός του έθνους ή
αυτός νομίζει ότι είναι; Αν, πχ, πλακώσουν
οι Τούρκοι όπως πλάκωσαν το '40 οι Ιταλοί,
αυτός τι θα κάνει; Θα συνεργαστεί μαζί
τους ή θα βρεθούμε προ εκπλήξεως πάλι
όπως οι παππούδες μας τότε; Είναι το
έθνος αυτό το οποίο συχαίνεται αυτός
και το οποίο θέλει να εξαφανίσει ή είναι
κάτι άλλο; Είναι το έθνος το “απόλυτο
κακό” και ο λόγος που εμποδίζει τους
ανθρώπους να ζουν ειρηνικά, χωρίς
δυστυχία, προσφυγιά, πείνα, θάνατο ή
είναι το έθνος αυτό που τον συγκρότησε
έτσι ώστε να πονάει τους κατατρεγμένους
και τους δυστυχείς, θυσιάζοντας μάλιστα
τόσα από τα λίγα που έχει; Είναι η δική
του αυτοθυσία και αυθυπέρβαση αυτοφυές
φυτό, απόλυτα ατομικό κατόρθωμα, μοναδική
εξαίρεση ή είναι “κάτι” το οποίο κι
αυτός διδάχθηκε από μια παράδοση, από
μια μαστορική ανθρωπιάς, έστω κι αν αυτή
η μαστορική ήταν μειοψηφική και πολλές
φορές υπό διωγμόν;
Αν είμαστε
τίμιοι, κι εμείς κι αυτός, όπως θέλουμε
να είμαστε και πιστεύουμε ότι είμαστε,
θα παραδεχτούμε ότι το τελευταίο έχει
μια ιδιαίτερη αξία και λειτουργία. Ακόμα
κι αν κάποιος θέλει να βαυκαλίζεται ότι
πήρε απ' έξω, (πχ από τον Μαρξισμό) την
αλληλεγγύη, και μάλιστα κόντρα
στην...εθνικιστική εγχώρια ανθρωποφαγία,
ακόμα κι αν δεν θέλει να την λέει “αγάπη”
αυτή την αλληλεγγύη όπως σημείωσε στη
Βουλή ο Τσακαλώτος, δεν μπορεί να αρνηθεί, αλλά και μεις δεν μπορούμε να του
αρνηθούμε ότι, οι “αναμονές” για να
μπορέσει αυτή η διδαχή να εδραιωθεί
ήταν ελληνικές, όλη η προπαίδεια, όλη η
ασκητική, όλη η εκγύμναση, έγιναν σε
τούτον εδώ τον τ(ρ)όπο και μάλιστα με
πολύ επιτυχημένη και τελεσφόρο μέθοδο.
Εκείνος για να είναι έτσι φτιαγμένος
ώστε να δεχτεί την “ζωοποιό” επίδραση
του Μαρξισμού (και του Λενινισμού, γιατί
όχι), κάπως φτιάχτηκε και δεν έπεσε από
τον Ουρανό, ο οποίος όπως όλοι ξέρουμε
είναι κούφιος. Εκείνος δε που πιστεύει
ήδη ότι ο «άνθρωπος είναι “προϊόν” των
κοινωνικών σχέσεων» είναι ήδη έτοιμος
να δεχτεί ότι οι «εδώ και τότε» κοινωνικές
σχέσεις τον διαμόρφωσαν, συμπεριλαμβανομένων
και των διωγμών που υπέστησαν οι
Αριστεροί. Δηλαδή, έγινε ό,τι έγινε με
μεγάλο κόστος και θυσίες και δεν είναι
τζάμπα μάγκας ούτε αβρόχοις ποσί
κοινωνικός αγωνιστής. Και ίσως αυτοί
οι διωγμοί με τον τρόπο τους τον
διαφοροποιούν και τον αντι-θέτουν στους
άλλους, όπως το εκμαγείο στο καλούπι,
που ναι μεν διαφέρει αλλά ταυτόχρονα
ταιριάζει και εφάπτεται πλήρως. Αν δεν
ήταν οι άλλοι έτσι, δεν θα ήμασταν εμείς
αλλιώς!
Είμαστε εμείς
αλλιώς (ας πούμε ότι είμαστε οι “καλοί”)
γιατί οι άλλοι ήταν έτσι! Αν ΔΕΝ ήταν
οι άλλοι έτσι, εμείς ΔΕΝ θα ήμασταν
αλλιώς (τόσο “καλοί”, δηλ)!
Ε λοιπόν, να την
πω την αμαρτία μου! Εγώ προτιμάω να
συμμαχώ με έναν τέτοιο τύπο από έναν
νεοφιλελεύθερο που θεωρεί ότι στην
κοινωνία πρέπει να επικρατεί ο νόμος
τους ισχυροτέρου, ο νόμος της ζούγκλας,
ένας οιονεί “οικονομικός φασισμός των
αγορών”, όπου το “ατομικό” συμφέρον
των μεγάλων επιχειρήσεων είναι μέτρο
πάντων και όπου συντρίβεται και
εξοστρακίζεται όποια άλλη συλλογικότητα
της κοινωνίας που δεν είναι κορπορατική.
Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι θα του
“χαριζόμεστε”, σε όποια βλακώδη
εθνομηδενιστική θέση υιοθετεί, η οποία
βλάπτει, τόσο τον κοινωνικό υπόβαθρο,
τον τ(ρ)όπο θεμελίωσης δηλ του νέου
πολιτισμού όσο και τις τακτικές και
στρατηγικές συμμαχίες μας. Εγώ θεωρώ
ότι είναι καλύτερο να έχουμε έναν τέτοιο
υπουργό έστω κι αν αναγκάζεται σε
συμβιβασμούς και να “τσαλακώνεται”
από έναν υπουργό που θεωρεί ότι πρέπει
να είναι όσο γίνεται περισσότερο μέσα
στο Σύστημα για να εξασφαλίσει την
εύνοιά του, να το υπηρετεί όσο γίνεται
πιο πρόθυμα γιατί δεν υπάρχει μέλλον
της πατρίδας έξω από αυτό το Σύστημα.
Δεν θεωρώ κανέναν
από τους δύο προδότη. Ούτε καν τον
δεύτερο! Μάλιστα μπορώ να δεχτώ ότι ο
δεύτερος αγαπάει τόσο την πατρίδα του
ώστε αποδέχεται να κάνει τη “βρώμικη
δουλειά”. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι
κάνει και καλό στην πατρίδα του. Δεν
σημαίνει ότι η “δουλειά” αυτή δεν είναι
ίσως και χειρότερη από προδοσία. Αυτός
όμως ΔΕΝ είναι για μένα προδότης και
καλό είναι να συμμεριστείτε την εκδοχή
αυτή. Όχι για να μου κάνετε το χατήρι ή
για να τον βγάλουμε λάδι αλλά για να
αντιληφθούμε πόσο πιο ισχυροί θα γίνουμε
αν πίσω από την εκάστοτε πολιτική θέση
του καθενός δούμε τις άλλες διαστάσεις.
Εύκολα πολλοί
ερμηνεύουν τις επιλογές των πολιτικών
με τις προθέσεις τους. Επέμενα και
επιμένω ότι στην πολιτική πράξη δεν
έχει σημασία η πρόθεση. Αυτό είναι
αλήθεια. Άλλο τόσο αλήθεια όμως είναι
ότι σε ατομικό, σε προσωπικό επίπεδο, η
πρόθεση σε συνδυασμό με την λογική, κάτω
από την οποία έγινε αυτό ή εκείνο, έχει
μεγάλη σημασία. Θέλουμε, και αλλοίμονό
μας αν δεν θέλουμε, να υπάρχουν πολιτικοί
που σφυρηλατούνται μέσα στο καμίνι της
ιστορίας, θέλουμε οι πολιτικοί να
μαθαίνουν και να διορθώνονται, θέλουμε
οι πολιτικοί να συγκανεύουν στις ανάγκες
της πατρίδας αντί να συγκατανεύουν στις
ντιρεκτίβες του κορπορατικού
παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.
Όμως, γιατί τον
Καλιγούλα δεν τον έλκει καμία άλλη λέξη
που δηλώνει την κοινωνική βλάβη και τον
υπεύθυνό της αλλά πάει κατευθείαν, “σαν
την μύγα στο σκατό”, στην “προδοσία”
και στον “προδότη”; Μα γιατί έχοντας
εσωτερικεύσει, από χρόνια, αυτό το οποίο
πολεμούσε, έχοντας “εκφράσει” το νόμο
της “εξομοίωσης των μιμητικώς
ανταγωνιζόμενων” στο “πετσί” του, κι ενώ
ταυτόχρονα η ιδεολογία του, όποια κι αν
ήταν, έχει ήδη καταρρεύσει μαζί με τον
πολιτισμό που τη γέννησε, έχει αποστεωθεί
τόσο ώστε το μόνο πολιτικό του πρόγραμμα
και η μόνη πολιτική του θέση να είναι “η
τιμωρία του προδότη”! Υποκατηγορία
αυτής της πολιτικής ένδειας είναι η
“αποδόμηση των αποδομητών”, στην οποία
υποκύπτουν και, κατά τ' άλλα, σπουδαίοι
και δημιουργικοί άνθρωποι, χρήσιμοι
και άκρως απαραίτητοι στην κρίσιμη φάση
της θεμελίωσης του νέου πολιτισμού.