Στη ψηφιακή βιβλιοθήκη "Ανέμη" , του Πανεπιστημίου Κρήτης, βρίσκει κανείς πολύ ενδιαφέροντα και πολύ σπάνια βιβλία.
Ένα απ' αυτά, ντοκουμέντο θα έλεγα κι όχι μόνο βιβλίο, είναι τούτη η φυλλάδα του γέρο-Κρητικού.
Το ενδιαφέρον που παρουσιάζει είναι πολλών επιπέδων.
Πρώτα γράφει για να τους μεταστρέψει. Δεν θέλει να φτάσουν τα πράγματα στα άκρα αν και έχει επίγνωση ότι ο συσχετισμός των δυνάμεων έχει αλλάξει οριστικά σε βάρος των ΤουρκοΚρητικών. Μάλιστα διαφοροποιεί τη στάση των χριστιανών λέγοντας ότι, εμείς μπορούσαμε να σας σκοτώσουμε αλλά δεν το κάναμε, δεν είμαστε, δηλ., σαν κι εσάς. Θέλει δε να τους μεταστρέψει ξέροντας πολύ καλά και έχοντας ζήσει στο πετσί του τις φρικαλεότητες των Τ/Κ.
Μετά, έχει σαφή αντίληψη της ιστορίας και τους εξηγεί ότι δεν είσαστε Τούρκοι αλλά Κρητικοί και αλλάξατε πίστη πρόσφατα για να γίνετε από ραγιάδες αγάδες.
Έχει σαφή αντίληψη τι σημαίνει Τούρκος και με αδρό τρόπο τον περιγράφει...Θέλει, λέει, να είναι αγάς από την κοιλιά της μάνας του! Και τον χαμάλη που τον φορτώνεις, αν τον ρωτήσεις πώς τον λένε, σου λέει, "Αλή αγά"(!) Το άλλο στοιχείο που συγκροτεί την τουρκική ταυτότητα είναι η πίστη στον Μουχαμέτη. Αλλά και από την πίστη, λέει, δεν ξέρετε τίποτα ούτε μάθατε ποτέ. Ούτε την γλώσσα δεν γνωρίζετε καλά καλά, τους λέει. Ολοκληρώνει δε την ανάλυση της τουρκικής ταυτότητας με την ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι ο Τούρκος δεν μαθαίνει ξένες γλώσσες ούτε επιστήμες ούτε τέχνες. Γυρίστε, τους λέει, και αρχίστε να μαθαίνετε....
Η τεράστιας σημασίας αυτή ανάλυση του Γέροντα της Κρήτης, μας είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για να τεκμηριώσουμε ακόμη περισσότερο την περίπτωση των Αρβανιτών και των Σκιπητάρηδων. Πρόκειται στην ουσία για το ίδιο φαινόμενο. Από μια πληθυσμιακή ομάδα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά κάποιοι τουρκεύουν από ανάγκη και συμφέρον. Ακολουθεί μακελειό. Ώσπου τα πράγματα αλλάζουν και όσοι έχουν τουρκέψει είναι πιασμένοι στο δόκανο. Τρία πράγματα έχουν μπροστά τους: α) να μεταστραφούν β) να γίνει ανταλλαγή πληθυσμών, κι εδώ ο γέρο-Κρητικός είναι προφητικός....όποιος γεννήθηκε εδώ, λέει, δεν είναι εύκολο να ζήσει αλλού. και γ) να αναπτύξουν "εθνικισμό" και να ισχυριστούν ότι είναι ένα ξεχωριστό έθνος για να γλιτώσουν την μετακίνηση των πληθυσμών.
Τριάντα σαράντα χρόνια πριν από την μαρτυρούμενη από όλους ανάπτυξη του Σκιπητάρικου εθνικισμού το φάσμα του εκπατρισμού τους πλανάτε πάνω απ' τα αγύριστα κεφάλια τους.....
