Η εκτέλεση των Γερμανών & η ενδιαφέρουσα περίπτωση Ξηροτύρη
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Η εκτέλεση των 42 Γερμανών αιχμαλώτων στο Βούντιμα, στη κατάφυτη από πεύκα χαράδρα, δηλαδή, που χωρίζει την ορεινή περιοχή του Αυλώνα (ΚακοΣάλεσι) από τα Δερβενοχώρια, και τη Μαζαρέ(ϊ)κα συγκεκριμένα, είναι η περισσότερο άγνωστη και στους ειδικούς μελετητές αλλά και στους απλούς ανθρώπους. Αντίθετα, είναι πολύ γνωστές οι αντίστοιχες εκτελέσεις στην Κολοκυθιά και στα Καλάβρυτα.
Η των Καλαβρύτων δε, έχει γίνει, από τους ντόπιους απολογητές των Γερμανών, και το άλλοθι της καταστροφής των Καλαβρύτων....."οι Αντάρτες φταίνε που σκοτώσανε τους Γερμανούς κι αυτοί εξαγριώθηκαν και καταστρέψανε τα Καλάβρυτα...ενώ αν δεν είχαν σκοτώσει τους αιχμαλώτους...αν δεν ρίχνανε μερικές ντουφεκιές τάχα πως κάνουν αντίσταση, οι Γερμανοί δεν θα πειράζανε κανέναν"(!)
Και για τις δύο αυτές γνωστές περιπτώσεις εκτέλεσης αιχμαλώτων έχουν γραφτεί πολλά. Μεταξύ αυτών δύο βιβλία από τον ίδιο άνθρωπο, τον Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, γυιο εκτελεσμένου Γερμανού στη Κολοκυθιά. Στην αρχή έγραψε την Αναζήτηση-ανθρώπινα πεπρωμένα στον ελληνικό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα 1941-1944, εκδ. Καλέντης, 1995 που αφορούσε την αναζήτηση της τύχης του πατέρα του και μετά από χρόνια το Από τη Βιένη στα Καλάβρυτα-τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και στην Ελλάδα, εκδ. Εστία, Αθήνα 2010.
Ούτε στο πρώτο, το οποίο βγαίνει αρκετά νωρίς, είναι βιωματικό και καταγράφει την τραγωδία του παιδιού που ψάχνει την ιστορία του πατέρα του, ούτε στο δεύτερο που είναι μια αληθινή έρευνα στα αρχεία και στο πεδίο, φαίνεται ότι έχει υπόψη του την εκτέλεση στο Βούντιμα. Κάπου στο δεύτερο βιβλίο αναφέρει μια εκτέλεση Γερμανών στα Βίλλια Αττικής η οποία ενδεχομένως να έπαιξε ρόλο στην υιοθέτηση της "σκληρής γραμμής" των αντιποίνων προς τον ντόπιο πληθυσμό.
[ Στην περίπτωση του Φρανκ Μάγερ έχω σκοπό να επανέλθω γιατί βγάζει κανείς λαυράκια, καθώς διαβάζει τα βιβλία του, για τους Γερμανούς, τον πολιτισμό τους και τον τρόπο που σκέφτονται ακόμα κι αν προσπαθούν να υιοθετήσουν μια στάση καταδίκης και απόστασης από το ναζιστικό "παρελθόν" τους.]
Τι συμβαίνει λοιπόν με το Βούντιμα, το πηγαδάκι, το νερό και το φαρμάκι; Γιατί όλες οι πλευρές σιωπούν και μόνο η δημοτική μούσα ψάλλει; Ποιο είναι το νερό και ποιο το φαρμάκι;
Εκείνα τα σημεία που έχω να επισημάνω σε σχέση με την εκτέλεση των αιχμαλώτων στο Βούντιμα είναι τα εξής.
1. Οι Αντάρτες του ΕΛΑΣ είναι λογικό να μην το διατυμπανίζουν. Ούτε περήφανοι είναι για ό,τι έγινε ούτε ανώδυνα φαίνεται να περνάει. Μπορεί να προστεθεί κι αυτό, από τους διώκτες τους και συνεργάτες όλων των κατακτητών, στον κατάλογο των "εγκλημάτων" για τα οποία πρέπει να λογοδοτήσουν. Έτσι, δεν ξέρουμε ποιοι είναι οι εκτελεστές και πώς ακριβώς έγινε η εκτέλεση. Ούτε πού ακριβώς έγινε η εκτέλεση ξέρουμε αφού, εγώ τουλάχιστον, δεν έχω βρει άνθρωπο να ξέρει το πηγαδάκι με τις καρυδιές (άλλο στιχάκι λέει για αχλαδιές) στο Βούντιμα και να τα υποδείξει.
2. Ο Ορέστης "δηλώνει" ως εκτελεστή τον Θεοχάρη. Αυτόν που αναγνωρίστηκε μέσω της περιγραφής του επιζήσαντος. Άλλος λέει για τον Μπαράκο. Άλλος λέει για τον Καλύβα (Γιάννη Καμπόλη). Το πιο πιθανό είναι να μην ήταν ένας ο εκτελεστής κι οι τρεις να εμπλέκονται με κάποιον τρόπο. Άλλο ένα σίγουρο στοιχείο είναι ότι έγινε ό,τι έγινε πολύ βιαστικά. Μόνο έτσι εξηγείται ότι επέζησε ένας, στους σαράντα δύο, έστω και για λίγες ώρες.
3. Το πλέον εντυπωσιακό στοιχείο της εκτέλεσης στο Βούντιμα όμως είναι η ανύπαρκτη αντίδραση από την πλευρά των Γερμανών! Όσο κι αν έχω ψάξει δεν έχω βρει αντίποινα που να σχετίζονται με το συγκεκριμένο γεγονός ούτε με την συντριβή του λόχου τους στην Πύλη. Το κάψιμο των χωριών ήταν προαποφασισμένο και δεν πρέπει να θεωρηθεί αποτέλεσμα αλλά αιτία της καταστροφής των Γερμανών. Οι Γερμανοί "συνήθως" έχουν "τιμολόγιο". Τόσες δεκάδες Σέρβοι, Έλληνες, Ρώσοι κλπ, για έναν Γερμανό. Αυτή τη "σειρά" ακολουθούν καθ' οδόν και αυτή εφαρμόζουν και στην Ελλάδα όταν φτάνουν. Αυτό κάνουν και στην Κρήτη μόλις εδραιώνονται, στο Κομμένο της Άρτας δύο ακριβώς μήνες πριν, στα Καλάβρυτα δύο μήνες ακριβώς μετά...Αντίποινα, επειδή αντιστάθηκες και υπεράσπισες το σπίτι σου και την ελευθερία σου. Εδώ δεν έχουμε τέτοια αντίδραση!!! Δεν υπάρχει στην περιοχή εκτέλεση σε απάντηση μιας τόσο άγριας εκτέλεσης τόσων πολλών Γερμανών!
4. Δεν υπάρχει εκμετάλλευση από την πλευρά των απολογητών των Γερμανών και δεν αναφέρεται στα διαβόητα "εγκλήματα" του ΕΛΑΣ και των κομμουνιστών, στα "κονσερβοκούτια" και στα σχετικά. Γιατί "χαρίζεται" μια τέτοια "ευκαιρία" όπου πράγματι οι εχθροί του ΕΛΑΣ σφαγιάζονται "στο γόνατο";
Οι απαντήσεις και τα συμπεράσματα σε όλα τα παραπάνω είναι δύο:
α) Δεν υπάρχουν αντίποινα ούτε στη νίλα στα Δερβενοχώρια ούτε στην εκτέλεση στο Βούντιμα γιατί, απλούστατα, οι Γερμανοί φοβούνταν ιδιαίτερα τον ΕΛΑΣ ΑττικοΒοιωτίας, τον ΕΛΑΣ στους ορεινούς όγκους της πρωτεύουσας. Η απάντηση είναι αυτή που βγαίνει από τα λόγια του Στρατιωτικού Διοικητή Αττικής του ΕΛΑΣ, Απόστολου Κοκμάδη...«οι Γερμανοί μας φοβόντανε πολύ!»
β) Η μη ύπαρξη αντιποίνων, λόγω ακριβώς αυτού του φόβου των Γερμανών, αποκαθηλώνει πλήρως τη θεωρία που θέλει την κατοχή να σκληραίνει επειδή υπάρχει αντίσταση! Οι Γερμανοί, όπως και κάθε κατακτητής, δεν καταλάβαιναν από αυρότητες αλλά μόνο από ισχύ! Αυτή ακριβώς η αλήθεια είναι που κάνει την εκτέλεση στο Βούντιμα ακατάλληλη για πολιτική εκμετάλλευση από τους αντιπάλους. Αυτή είναι η αιτία που η αλήθεια θάβεται στο Βούντιμα επί εβδομήντα τρία χρόνια, ρίχνοντας ωστόσο τις ρίζες της βαθειά στη γη της Ελευθερίας....
Ο επίλογος του Ορέστη στη θρυλική πλέον Μάχη της Πύλης....
